Translated from The Guardian's article Trump acolytes vie for key election oversight posts in US midterms
By Sam Levine, on 02-01-2022, 15:30:00
Cuộc đua tranh chiếc ghế thống đốc và bang vụ khanh ở những tiểu bang chiến trường được xem là gây cấn nhất trong cuộc bầu cử giữa kỳ.
Khi người Mỹ bỏ phiếu đi bầu trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ 2022, những vị trí liên bang không phải là điều quan trọng nhất. Mà chính những cuộc cạnh tranh gay gắt đang diễn ra ở các tiểu bang, cho những vị trí đôi khi người ta đa lãng quên từ lâu, nhưng lại có ảnh hưởng sâu sắc tới tương lai một cuộc bầu cử công minh và tự do trên nước Mỹ. Cuộc đua tranh cử chức thống đốc, bang vụ khanh tiểu bang, viên chức bầu cử sẽ quyết định ai có quyền kiểm soát quy trình thiết lập các quy tắc bầu cử và chứng nhận sau bầu cử Đồng minh của Trump và nhiều người khác , những nhân vật vốn từng lan truyền những thuyết âm mưu vô căn cứ về kết quả của cuộc bầu cử, hiện đang chạy đua cho các vị trí dân cử cấp địa phương và tiểu bang nhằm kiểm soát bộ máy bầu cử. Trump dự kiến sẽ tranh cử tổng thống vào năm 2024. Nếu như đồng minh của ông ta giành chiến thắng, người ta lo ngại rằng họ sẽ dùng quyền lực của mình để ngăn cản các đối thủ của Trump nếu ông này thất cử. Đảng Dân Chủ đang tìm cách nắm giữ vị trí thống đốc ở ba tiểu bang chiến trường Michigan, Wisconsin và Pennsylvania. Những người đương nhiệm ở ba bang này đang ngăn chặn những nỗ lực từ các nhà lập pháp đảng Cộng Hòa nhằm ban hành các hạn chế bỏ phiếu. Cuộc bầu cử diễn ra ở Arizona và Georgia cũng không kém phần gay gắt khi các ứng viên đảng Cộng Hòa tung tin đồn thất thiệt về kết quả cuộc bầu cử năm 2020 lại đang chạy đua cho những chiếc ghế thống đốc. Những chính trị gia Cộng Hoà ủng hộ những lời dối trá về cuộc bầu cử cũng đang nhòm ngó chiếc ghế bang vụ khanh tiểu bang Michigan, Georgia, Arizona và Nevada. Tuy không được chú ý trong nhiều năm qua, giờ đây nhiều người đã nhận thức rõ hơn về quyền lực khuynh loát của bang vụ khanh tiểu bang trong việc kiểm soát cách vận hành cuộc bầu cử cũng như quá trình kiểm đếm phiếu. Thứ quyền lực đó nổi lên theo một cách chưa hề có tiền lệ trong năm 2020 khi các bang vụ khanh tiểu bang đưa ra quyết định về cách đặt các thùng phiếu cũng như liệu có tự động gửi đơn đăng kí bỏ phiếu từ xa tới các cử tri hay không. Các bang vụ khanh tiểu bang nắm giữ những thứ quyền lực tuyệt đối. Nếu giành chiến thắng, những người theo trường phái nghi ngờ tính chính danh của cuộc bầu cử sẽ có thể huỷ hoại những cuộc bầu cử trong tương lai. “Có cảm giác như tương lai của nền dân chủ phụ thuộc vào chiến thắng của chúng ta,” Jena Griswold, bang vụ khanh tiểu bang Colorado và là chủ tịch của Hiệp hội Bang vụ khanh Tiểu bang Dân chủ chia sẻ. Trong năm 2022 này, ít có tiểu bang nào có ý nghĩa quan trọng hơn Wiscosin. Thống đốc tiểu bang Tony Evers là một thành viên của đảng Dân Chủ đang tái ứng cử. Trong tháng 8 vừa qua, ông đã phủ quyết một loạt các hạn chế bỏ phiếu mới. Nhưng các thành viên đảng Cộng Hòa vẫn hau háu chờ đợi để có thể thay đổi toàn diện hệ thống bầu cử của bang. Phe Cộng Hoà đã tự mình triển khai một cuộc điều tra vốn bị chỉ trích rộng rãi, nhắm vào cuộc bầu cử năm 2020. Những nhân vật này cũng đang vận động nhằm loại bỏ uỷ ban bầu cử lưỡng đảng, nơi chịu trách nhiệm điều hành các cuộc bỏ phiếu tại tiểu bang. Thượng nghị sĩ Cộng Hoà tại Wisconsin, Ron Johnson, đã lên tiếng kêu gọi quốc hội tiểu bang giành lấy quyền kiểm soát tuyệt đối các cuộc bầu cử diễn ra tại Rebecca Kleefisch - ứng cử viên sáng giá của Đảng Cộng hòa cho vị trí thống đốc nói rằng bà sẽ loại bỏ cơ quan này nếu đắc cử. Bà cũng từ chối bày tỏ ý kiến có nên ủng hộ một đạo luật cho phép quốc hội tiểu bang Wiscosin lật ngược kết quả bầu cử hay không. Đó cũng là nơi mà phe Cộng Hòa chiếm nhờ vào gerrymandering ( thuật đẽo gọt bản đồ bầu cử Mỹ). Phía bà Kleefisch không hồi đáp yêu cầu bình luận. Tình hình cũng diễn ra tương tự tại Michigan. Sau khi thống đốc Gretchen Whitmer, một đảng viên Dân chủ đang tìm cách tái đắc cử, phủ quyết một gói các điều lệ hạn chế bầu cử mới thì phe Cộng Hòa đang làm tìm đủ mọi cách để bỏ qua quyền phủ quyết của Thống đốc. Hiện cũng đang có một nỗ lực nhằm lật ghế của Jocelyn Benson, một trong những quan chức cấp cao của Michigan và một trong những bang vụ khanh tiểu bang nổi bật nhất trong năm 2020 khi bà đơn giản hoá thủ tục để người dân dễ dàng bỏ phiếu qua thư hơn. Một trong những ứng viên dẫn đầu đảng Cộng Hòa đang chạy đua để thế chỗ Benson là Kristina Karamo, người được hậu thuẫn bởi Trump. Ông Trump đã tuyên bố Antifa chịu trách nhiệm cho vụ tấn công mùng 6 tháng 1, buộc tội đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ là những kẻ phản bội và vu cáo rằng có một sự gian lận qui mô lớn diễn ra trong kì bầu cử 2020. Uỷ ban vận động trạn cử của Karamo không trả lời yêu cầu phỏng vấn. “Chắc chắn không phải tình cờ mà chúng ta lại thấy những cá nhân không tin vào nền dân chủ chạy đua vào vị trí điều hành của nước ta, nhất là ở những bang nhận nhiều sự chú ý nhất năm 2020,” Benson trả lời trong 1 cuộc phỏng vấn. “Những ai luôn theo sát nền dân chủ của chúng ta hẳn sẽ vô cùng quan ngại trước những thứ trông giống như một nỗ lực có hệ thống nhằm đưa lên nắm quyền những kẻ không hề có niềm tin vào hệ thống bầu cử của chúng ta, cũng như sẵn sàng lật lại kết quả của các cuộc bỏ phiếu.” Thống đốc theo phe dân chủ Tom Wolf của bang Pennsylvania, người không được phép tái tranh cử trong năm nay, cũng phủ quyết những đạo luật hạn chế bầu cử đưa ra bởi đảng Cộng hòa hồi đầu năm 2021. Những ứng viên đảng Cộng hòa đang chạy đua để thế chỗ Wolf gồm Lou Barletta, một cựu nghị sĩ quốc hội và là người ủng hộ thân cận của Trump, người mà cổ suý quan điểm sai lệch rằng kì cầu cử có gian lận. Một ứng viên khác đó là Doug Mastriano. Ông này là thượng nghị sĩ tiểu bang, người ủng hộ Trump, cũng đồng thời là một tiếng nói có trọng lượng của phe ủng hộ giả thuyết cho rằng có gian lận diễn ra trong kì bầu cử ….. Mastriano có mặt tại Đồi Capitol vào ngày 6 tháng 1, trình những cáo buộc vô căn cứ về gian lận bầu cử lên bộ tư pháp, và kêu gọi một cuộc rà soát bất thường hậu bầu cử ở Pennsylvania. Ở Arizona, Trump cũng ủng hộ Kari Lake, một cựu phát thanh viên thời sự, người đang vận động cho để đại diện cho đảng Cộng hoà ra tranh cử chức thống đốc tiểu bang. Bà này từng kêu gọi hủy kết quả bầu cử 2020, một điều hoàn toàn trái luật. Mark Finchem, một dân biểu cộng hòa từng tham dự cuộc tập họp ngày 6 tháng 1, cũng kêu gọi hủy kết quả bầu cử. Còn ở Georgia, Trump đã chống lưng cho cựu thượng nghị sĩ David Perdue trong cuộc chạm trán với Thống đốc đảng Cộng hòa Brian Kemp. Trump đã nổi cáu với Kemp, trách ông không làm tròn bổn phận và để gian lận bầu cử xảy ra hồi năm ngoái. Perdue nói rằng đáng ra ông cũng không chứng nhận kết quả bầu cử 2020, ngay cả sau một vài cuộc kiểm đếm cho thấy không có gian lận. Kẻ thắng cuộc sẽ đối mặt với Stacey Abrams, người coi việc bảo vệ quyền đi bầu của người dân là một yếu tố cốt lõi của chiến dịch tranh cử năm 2018, và từ đó tới nay, bà vẫn luôn trung thành với lí tưởng này. Đảng viên đảng Cộng hòa cũng muốn lật đổ Brad Raffensperger, bang vụ khanh tiểu bang Georgia thuộc phe Cộng hòa, người từng từ chối tìm đủ số phiếu để lật ngược kết quả bầu cử cho Trump. Trump lựa chọn Jody Hice, một nghị sĩ đảng Cộng hòa ủng hộ nỗ lực của Trump nhằm lật lại kết quả bầu cử. Griswold, người cũng đang vận động nhằm tái đắc cử vào năm 2022 nói rằng để cho người không tin vào bầu cử điều hành hệ thống bầu cử thì chẳng khác nào “đưa kẻ đốt nhà lên lãnh đạo sở cứu hoả”. Bà Griswold khẳng định mình nhận được sự ủng hộ của những nhà hoạt động từ cơ sở, cũng như một số nhà tài trợ cho cuộc đua vào vị trí bang vụ khanh tiểu bang, nhưng bà nói “chừng đó vẫn là chưa đủ.” “Hãy thử tưởng tượng vào ngày 6 tháng 1 nếu tất cả các bang vụ khanh tiểu bang, bấp chấp luật pháp, đều khẳng định rằng gian lận bầu cử là có thật.” Griswold nói. “Đó là điều hoang toàn có thể sẽ xảy ra.”
Người dịch: An Nguyen & Linh Nguyen
Biên tập: Đông Phong & Bảo Trân
Commentaires