top of page

Hệ quả to lớn của việc bãi bỏ đạo luật Roe v. Wade

By Erwin Chemerinsky, on 03-05-2022, 10:30:00

Bản sơ thảo gây sốc của Tối cao Pháp viện đã xác nhận dự đoán của chúng ta: Đạo luật Roe v. Wade sắp bị bãi bỏ. Tòa án đã luôn tự hào về bảo mật tuyệt đối, kể cả việc tiết lộ các cân nhắc nội bộ sau khi dự thảo được ban hành vẫn còn hiếm hoi. Việc một thành viên của Tòa án tiết lộ văn bản này cho báo giới là chuyện chưa từng có tiền lệ. Dĩ nhiên, việc thay đổi quyết định từ giờ cho tới lúc dự thảo được phê duyệt là có thể. Thực tế, năm 1992, đã có năm người bỏ phiếu cho đạo luật Planned Parenthood v. Casey để gạch bỏ Roe v. Wade, nhưng rồi thẩm phán Anthony Kennedy thay đổi ý định và theo số đông để ủng hộ quyền phá thai. Không may, với tình hình Tòa án hiện tại, đạo luật sẽ khó lòng mà sống sót. Các cuộc tranh luận miệng ngày 01/12 đã củng cố niềm tin rằng có năm vị bảo thủ đang sẵn sàng viết lại một tiền lệ 49 năm, gồm các thẩm phán: Thomas, Alito, Gorsuch, Kavanaugh, and Barrett. Lúc này, chúng ta cần tính tới viễn cảnh khi phá thai không còn hợp pháp, quay lại thời kỳ tiền Roe v. Wade khi hành động này bị cấm tại hầu hết các bang. Theo sơ thảo của Thẩm phán Alito, thông qua việc bãi bỏ đạo luật, vấn đề phá thai được trao trả lại cho quy trình chính sách. Ở thời điểm hiện tại, điều này có nghĩa là các bang được tự mình quyết định giữa việc đồng ý hay cấm cửa phá thai một phần hoặc toàn phần. Theo dự đoán, hơn một nửa số bang sẽ ngăn chặn hoàn toàn hoặc gần như hoàn toàn. Phụ nữ ở các bang này nếu có nhu cầu và tài chính sẽ di chuyển tới các bang chấp nhận quyền phá thai. Những người không có điều kiện và trẻ vị thành niên sẽ phải đối mặt với lựa chọn khắc nghiệt giữa một cuộc nạo phá không an toàn và một hài nhi không mong muốn. Những tác động của điều luật khắc chế Roe là vô cùng to lớn. Dư thảo ý kiến của thẩm phán Alito cho rằng Roe là "một sai lầm nghiêm trọng" bởi nó bảo vệ một quyền lợi còn chẳng được bao gồm trong Hiến pháp, và rằng không được bảo vệ theo đúng đắn bởi Hiến pháp, và nó cũng không được bảo vệ như những quyền lợi hiến pháp khác. Nhưng bởi lập luận đó đó, vô số các quyết định khác của Tòa tối cao bảo vệ các khía cạnh cơ bản khác của quyền riêng tư và quyền tự chủ khác cũng đã bị phán sai. Ví dụ, phải đến 1965, trong vụ Griswold v. Connecticut, Tòa phán rằng Hiến pháp bảo vệ quyền được mua và sử dụng các biện pháp tránh thai. Và nó cũng không phải là một quyền được ghi trong Hiến pháp hoặc dự kiến đến khi soạn ra hay nó đã được bảo vệ xuyên suốt. Tôi dự kiến rằng khi Roe bị khắc chế một vài bang sẽ nhanh chóng thông qua các điều luật cấm các biện pháp tránh thai có tác dụng sau thụ thai, như vòng tránh thai hay viên tránh thai khẩn cấp. Dưới lý luận của Thẩm phán Alito, những điều luật đó sẽ trở nên hợp hiến. Hoặc hãy nghĩ đến quyền kết hôn. Phải đến 1967, trong vụ Loving v.Virginia, và vào năm 2015, vụ Obergefell v. Hodges, Tòa đã bảo vệ quyền lợi hợp hiến được kết hôn bằng cách bác luật cấm kết hôn liên tộc trong các vụ trước đó và luật cấm hôn nhân đồng giới sau này. Nhưng quyền này không hề được tìm thấy trong văn bản, bằng ý nghĩa ban đầu hay truyền thống. Tương tự, Tòa đã bảo vệ quyền sinh nở, quyền chăm sóc con cái, quyền được duy trì gia đình, quyền cha mẹ kiểm soát quá trình nuôi nấng con cái, quyền từ chối chăm sóc y tế ở người trưởng thành, quyền đồng thuận để quan hệ tình dục đồng giới ở người trưởng thành dưới tự do theo luật tố tụng. Những quyền này cũng không thể được biện minh theo cách tiếp cận của Tòa án trong dự thảo ý kiến ​​của Justice Alito. Tóm lại, việc Tòa án rút lại quyền phá thai có nguy cơ đe dọa cấu trúc của các quyền đã được bảo vệ trong nhiều thập kỷ. Đây là những khía cạnh cơ bản của quyền tự do được đảm bảo dưới sự bảo vệ của hiến pháp. Việc Tối cao Pháp viện khắc chế Roe sẽ không thể kết thúc cuộc tranh cãi hay căng thẳng chính trị về vấn đề phá thai. Ngược lại, nó sẽ làm nghiêm trọng vấn đề khi nó thành chủ đề quan trọng trong vô số cuộc bầu cử Quốc hội, cơ quan hành pháp tiểu bang, hội đồng thành phố, và xét xử. Xuyên suốt lịch sử Hoa Kỳ, Tối cao Pháp viện đã tôn vinh tầm quan trọng của việc tuân theo tiền lệ vì nó cung cấp cơ sở để dự đoán cũng như tính vững chắc của điều luật. Theo quan điểm của Justice Alito, rõ ràng là năm thẩm phán sắp sửa khắc chế Roe vì họ không đồng ý với điều đó. Các tác động của sự kiện này đối với tương lai của luật hiến pháp và tính hợp pháp của Tòa Tối cao có khả năng vô hạn.


Người dịch: Phuong Dang & Duong Nguyen

Biên tập: Michael Le

bottom of page