top of page

Hiến pháp chẳng Cấm Phiên Xét xử Trump

Translated from The Wall Street Journal opinion piece The Constitution Doesn’t Bar Trump’s Impeachment Trial


Lời giới thiệu từ tờ New York Times: Charles J. Cooper, một luật sư thiên hướng bảo thủ nổi tiếng, khẳng định nhiều thành viên đảng Cộng hòa sai khi họ cho rằng phiên luận tội vị cựu tổng thống là không có cơ sở pháp lý theo Hiến pháp.


Charles J. Cooper (Chuck Cooper), ngày 7 tháng 2, 2021

Thượng nghị sĩ Rand Paul tại một phiên họp Thượng viện tại Tòa nhà Quốc hội, ngày 3 tháng 2. ẢNH: ANNA MONEYMAKER - POOL VIA CNP/ZUMA PRESS


Bị cách chức nên được hiểu như một hình phạt “tối thiểu bắt buộc” dành cho một người có tội.


Trong phiên luận tội Bill Clinton, những người bảo vệ ông lập luận rằng hành vi sai trái của ông là vấn đề riêng tư và chưa đến mức có thể bị luận tội. Trong phiên luận tội Donald Trump hiện tại, một lập luận tương tự khó có thể được đưa ra, vì những hành vi phạm tội của tổng thống khi đó, dẫn đến đỉnh điểm là cuộc bao vây Điện Capitol, rõ ràng mang tính chất công khai và chính trị. Thay vì vậy, những người bảo vệ ông tuyên bố rằng việc Thượng viện xét xử ông bây giờ là vi hiến khi ông không còn tại vị.


45 thượng nghị sĩ Cộng hòa bỏ phiếu tán thành đề nghị của Thượng nghị sĩ Rand Paul thách thức quyền pháp lý của Thượng viện khi xét xử Trump. Nhưng cơ sở kiến thức đối với câu hỏi này đã đầy đủ đáng kể, và nó thể hiện yếu điểm trầm trọng trong phân tích của ông Paul.


Lập luận mạnh mẽ nhất chống lại việc Thượng viện có thẩm quyền xét xử một cựu viên chức dựa trên Điều II, Mục 4 của Hiến pháp, trong đó quy định: “Tổng thống, phó tổng thống và tất cả các viên chức dân sự của Hoa Kỳ, sẽ bị cách chức khi bị luận tội vì, và kết tội vì phản quốc, hối lộ, hoặc các tội ác và tội tiểu hình khác." Những người phản đối phiên xét xử lập luận rằng điều khoản này yêu cầu cách chức, và bởi vì chỉ có các viên chức đương nhiệm mới có thể bị cách chức, nên chỉ những người đương nhiệm mới có thể bị luận tội và xét xử.


Nhưng điều khoản lại chống cách diễn giải của họ. Điều này đơn giản thiết lập mức xử phạt “tối thiểu bắt buộc” trong luật hình sự: Nếu một viên chức đương nhiệm bị kết án bởi 2/3 phiếu bầu tại Thượng viện, người đó sẽ bị cách chức theo luật.


Nếu cách chức là hình phạt duy nhất được áp dụng, lập luận chống lại việc xét xử các cựu viên chức sẽ rất thuyết phục. Nhưng thực tế không phải như thế. Điều I, Mục 3 cho phép Thượng viện áp dụng hình phạt nhưng không bắt buộc đối với người bị kết án: "không đủ tư cách để nắm giữ và hưởng thụ danh dự, tín nhiệm, hoặc lợi ích của bất kỳ chức vụ nào tại Hoa Kỳ."


Hình phạt đó chỉ có thể được áp dụng đối với các cựu viên chức. Bởi vì Điều II, Mục 4 tự thi hành như sau: Một viên chức đang giữ chức vụ khi bị kết án tự động bị cách chức vào thời điểm kết án. Các thủ tục pháp lý của Thượng viện đối với các phiên luận tội chấp nhận thực tế hợp hiến này, lưu ý rằng 2/3 phiếu kết án sẽ “tự động và tức thời loại người bị luận tội ra khỏi chức vụ đang nắm giữ.” Sau đó, Thượng viện tùy ý mở cuộc bỏ phiếu riêng để áp dụng, theo luật phiếu đa số, "những hậu quả bổ sung do Hiến pháp quy định trong trường hợp một viên chức dân sự bị luận tội và bị kết án, ví dụ: người đó có thể vĩnh viễn bị tước quyền nắm giữ chức vụ được dân bầu hoặc được bổ nhiệm."


Một số khác lập luận rằng phiên xét xử vi hiến vì Chánh án John Roberts sẽ không chủ tọa. (Lãnh đạo khối Đa số Chuck Schumer nói chánh án đã được mời và từ chối.) Điều I, Mục 3 quy định rằng “khi tổng thống Hoa Kỳ bị xét xử, chánh án phải chủ tọa.”


Lập luận này sai lầm, và điều khoản giải thích tại sao: ông Trump không còn là tổng thống. Mục 3 không cho phép phó tổng thống chủ tọa phiên xét xử một tổng thống đương nhiệm vì bà ấy sẽ nắm chức vụ nếu vị tổng thống bị kết án. Quy định này không áp dụng cho Kamala Harris. Có vẻ như bà Harris cũng đã từ chối chủ tọa, vì vậy vai trò này sẽ do quyền Chủ tịch Thượng viện Patrick Leahy đảm nhiệm. Nhưng bà Harris có thể đơn phương đòi lại quyền chủ tọa đó bất cứ lúc nào, bao gồm cả việc bỏ lá phiếu quyết định chuẩn thuận các thủ tục hoặc tước quyền nắm giữ chức vụ tương lai của ông Trump.


Những vị thượng nghị sĩ nào ủng hộ đề nghị của ông Paul nên xem lại quan điểm của họ và đánh giá hành vi sai trái của cựu tổng thống dựa trên các bằng chứng.


Ông Cooper là người sáng lập và chủ tịch của Công ty Cooper & Kirk PLLC


Chuyển ngữ: Tuấn Nguyễn


Comments


bottom of page