top of page

Những tay sai quá đỗi nhu nhược của Trump

Updated: Jan 5, 2021

Translated from The Atlantic article The Unbearable Weakness of Trump’s Minions


Ngày mà Đảng Cộng hòa tỉnh táo trở lại khi Donald Trump không còn là tổng thống xem ra vẫn còn xa.


Peter Wehner, ngày 31 tháng 12, 2020

Ảnh: Ryan Christopher Jones / The New York Times / Redux


Những người đang mong chờ một Đảng Cộng hòa tỉnh táo trở lại khi Donald Trump không còn là tổng thống đừng nên quá hy vọng. Bằng chứng gần đây nhất cho thấy thế giới hư ảo của Trump vẫn còn dư âm mạnh mẽ chính là thông báo của Thượng nghị sĩ Josh Hawley của bang Missouri vào ngày hôm qua. Trong tuần tới, ông sẽ lên tiếng phản đối khi Quốc hội họp để xác nhận phiếu Đại Cử tri. Hawley biết rằng nỗ lực này của ông cũng sẽ thất bại, tương tự như những nỗ lực đảo ngược kết quả của một cuộc bầu cử tổng thống hợp pháp trước đó. (Nhắc lại một chút cho những bạn đọc trí nhớ ngắn hạn không được tốt: Joe Biden đã thắng Trump hơn 7 triệu phiếu phổ thông và 74 phiếu Đại Cử tri). Mọi cố gắng chứng tỏ cuộc bầu cử có gian lận hay chiến thắng của Tổng thống tân cử Biden là không hợp lệ- bao gồm khoảng 60 vụ kiện cáo- đã thất bại hoàn toàn. Thật vậy, điều chúng ta biết được từ cuộc bầu cử ngày 3 tháng 11 đến giờ chính là cuộc bầu cử lần này “an toàn nhất trong toàn bộ lịch sử nước Mỹ,” do chính chuyên gia bầu cử trong chính quyền Trump khẳng định. Nhưng sự thật bất di bất dịch, hoàn toàn có thể kiểm chứng này không hề làm nhụt chí Trump và nhiều đồng minh của ông trong công cuộc đảo ngược cuộc bầu cử; kỳ quái làm sao, sự thật này còn khiến họ bạo dạn hơn. Một đồng minh của Trump thuộc dạng trên là Tommy Tuberville, thượng nghị sĩ mới đắc cử từ Alabama, cũng đã lên tiếng thách thức số phiếu Đại Cử tri. Nhiều kẻ khác cũng vậy. Nhưng lời tuyên bố của Hawley đặc biệt đáng chú ý và quan ngại vì, khác với Tuberville (một cựu huấn luyện viên bóng bầu dục bậc đại học và nhờ sự ủng hộ của Trump trong cuộc bầu cử sơ bộ Đảng Cộng hòa mới có dựng được sự nghiệp chính trị tại một bang đỏ đậm như ngày hôm nay), Hawley hiểu rất rõ hành động của mình. Theo tiểu sử Thượng viện của ông, ông được “công nhận là một trong những luật sư hiến pháp hàng đầu quốc gia”. Là một cựu tổng chưởng lý của bang, Hawley đã từng làm việc trong Tòa án Tối cao. Ông tốt nghiệp Stanford University năm 2002 và Trường Luật Yale năm 2006. Ông từng làm thư ký cho Chánh án John Roberts; ông đã giảng dạy tại St. Paul’s, một trường tư thục ưu tú ở London; và ông đã từng là luật sư tranh tụng phúc thẩm tại một trong những công ty luật lớn nhất thế giới. Việc Hawley công khai rằng mình theo chủ nghĩa dân túy là một chuyện, và ông cũng từng làm vậy trước khi đắc cử năm 2018; nhưng việc ông cố tình tham gia phá hoại quyền công dân và tấn công những tiêu chuẩn và biện pháp an toàn đã thiết lập từ trước theo cách phô trương, không yêu nước như vậy, lại là một câu chuyện khác. Đây chính là những gì Thượng nghị sĩ Hawley đang làm- và ông đang làm vậy theo sau sự thất bại của Trump, khi một số nhà quan sát chính trị có thể đã mong rằng tâm lý thuyết âm mưu và sự điên loạn nói chung trong phương thức làm việc của Trump sẽ bắt đầu lặn đi. Một người quen lâu năm của Hawley đã giải thích với tôi những hành động của ông như sau: “Hawley không bao giờ muốn coi thường những cử tri của anh ấy. Anh ấy muốn đại diện cho họ, và ngay lúc này, họ đang nói rằng cuộc bầu cử đã bị đánh cắp.” “Chắc chắn anh ấy biết rằng điều này không phải sự thật,” người này tiếp lời, “và những lời tranh luận pháp lý không có giá trị. Thế nhưng rõ ràng là sự thúc giục anh ấy đang phải đối mặt—với tư cách là một người muốn thay lời cho những cử tri ấy, và một người có hoài bão tiến xa hơn Thượng viện—khiến anh ấy kết luận rằng mình nên giả vờ lời nói dối là sự thật. Đây hiển nhiên là một tín hiệu xấu cho con đường mà Đảng Cộng hòa đang hướng đến trong những năm tới.” Hãy nghĩ về lời nhận xét này xem: Sự thúc giục mà Josh Hawley và nhiều quan chức Cộng hòa của ông phải đối mặt khiến họ kết luận rằng mình nên giả vờ lời nói dối là sự thật. Những người đã mong các đảng viên Cộng hòa như Thượng nghị sĩ Hawley sẽ thoát khỏi Trump một khi ông thất cử đã không nắm được bản chất của sự thay đổi của nhóm cử tri nòng cốt của đảng. Trump chính là sản phẩm của những dòng chảy sâu thẳm, đáng lo ngại của cánh hữu nước Mỹ; ông không phải kẻ tạo ra chúng. Những dòng chảy này đã tồn tại hàng thập kỷ; ta đã thấy chúng hiện hình qua sự nổi tiếng của những người như Sarah Palin, Patrick J. Buchanan, Newt Gingrich, Oliver North, và nhiều người khác. Nhưng sức mạnh của chúng đã nhân đôi với tốc độ chóng mặt trong thập kỷ vừa rồi. Năm 2016, Trump đã tận dụng những dòng chảy này và, dưới danh nghĩa tổng thống và lãnh đạo Đảng Cộng hòa, ông lôi kéo những nhiệt huyết dân tuý này một cách tai hại thay vì theo hướng tích cực như những đảng viên Cộng hòa trước đó, như Ronald Reagan. (Dù bạn có theo phe cấp tiến và ghét bỏ Reagan đi chăng nữa, ta thực sự không thể so sánh ông với Trump về mức độ nguy hại và hiểm độc trong chính trị Mỹ được.)Trong nội bộ GOP, những nhân vật như Hawley, cùng với nhiều đồng nghiệp ở Thượng viện và Hạ viện, và những nhân vật quan trọng của Đảng Cộng hòa, bao gồm cả cựu Đại sứ Liên hợp quốc Nikki Haley, đều đang cố gắng khẳng định mình là người thừa kế của Trump. Không ai trong số họ sở hữu những phẩm chất điên cuồng tương tự Trump, và những hành động của họ sẽ ít bốc đồng hơn và có lẽ ít kệch kỡm hơn, nhưng tính toán hơn và có lẽ ít thiên về thuyết âm mưu hơn. Có thể không phải tất cả họ đều ủng hộ màn kịch của Hawley; một số thậm chí còn cảm thấy xấu hổ vì việc này. Nhưng những nhân vật này sẽ tạo các ảnh hưởng mạnh; họ quyết tâm hành động theo cách có thể giành được sự chấp thuận của thành phần căn bản theo Đảng Cộng hòa. Và điều này dẫn tới tâm điểm của mối nguy hiểm. Vấn đề với các “tổ chức" của Đảng Cộng hòa và với các quan chức được bầu như Josh Hawley không phải là họ không suy nghĩ, hay họ không biết gì tốt hơn; mà đó là do họ hèn nhát, và yếu đuối. Họ đẩy tham vọng xa hơn việc phải giữ gìn kỉ cương, và họ sẵn sàng gây thiệt hại cho chính trị và xã hội Hoa Kỳ hơn là bị tập thể chỉ trích. Tôi đoán rằng nhiều người trong số họ chưa đọc Nietzsche, nhưng họ đã chấp nhận triết lý của ông về chủ nghĩa nhìn nhận, mà ở dạng thô thiển nhất của nó cho rằng không có sự thật khách quan, và không có tiêu chí độc lập hoặc thẩm quyền nào có thể xác định điều gì là đúng hay sai. Theo quan điểm này, tất cả chúng ta đều có thể bịa ra sự thật của riêng mình và tạo ra những câu chuyện của riêng mình. Mọi thứ đều phụ thuộc vào quan điểm của bạn. Đây chính xác là một kiểu chủ nghĩa không tưởng mà những người bảo thủ, xuyên suốt hơn một thế hệ, đã lên tiếng chê trách những nhà học thuật cánh tả — ngoại trừ cánh tả tiếp cận vấn đề một cách trung thực hơn. Một thực tế chính trị đáng lo ngại nhất ở Mỹ hiện tại là một phần đáng kể của Đảng Cộng hòa sống trong một thế giới tưởng tượng, một nơi mà sự thật không lay chuyển, nơi mà việc “đả đảo những người nói dối” tự tương phản chính mình, và nơi mà việc tách khỏi thực tế là biểu tượng của lòng trung thành của bộ tộc, chứ không phải là dấu hiệu của bệnh tâm thần. Điều này đang dẫn đảng và chính nước Mỹ đến những nơi mà chúng ta chưa từng đến trước đây, bao gồm cảnh tượng một tổng thống bại trận và những người ủng hộ ông ấy tham gia vào một nỗ lực bền bỉ để đánh cắp một cuộc bầu cử. Các chiến thuật của Hawley và nhiều người cùng đảng phái đó nếu không bị tuýt còi và bị ngăn chặn sẽ làm “toàn bộ dự án của nền dân chủ Khai sáng” theo định nghĩa của Stephen L. Carter rơi vào nguy hiểm. Điều này dường như không làm Hawley và nhiều người trong đảng của ông ấy bận tâm. Nhưng điều ông nên biết - và, người ta hy vọng ông biết, ở đâu đó trong sâu thẳm trái tim ông ta - là ông đã rời xa khỏi chủ nghĩa bảo thủ. Liệu Đảng Cộng hòa có thể được cứu vãn hay không là một câu hỏi còn bỏ ngỏ. Chính tôi cũng không biết câu trả lời. Nhưng đây là những gì tôi biết: Đảng Cộng hòa yêu nước và những người bảo thủ cần chiến đấu vì linh hồn của Đảng Cộng hòa, vì lợi ích của nó và vì lợi ích của quốc gia. Nước Mỹ cần hai chính đảng lành mạnh và tỉnh táo. Sự ra đi của Trump vào ngày 20 tháng 1 sẽ mở ra không gian cho ít nhất một vài nhân vật dũng cảm và có trách nhiệm xuất hiện, giúp GOP trở thành chân chính thay vì giả dối, thực tế thay vì tưởng tượng và sử dụng các công cụ quyền lực để theo đuổi công lý. Nhiệm vụ của họ sẽ không dễ dàng; ngay bây giờ, khi những luồng gió chính trị đang thử thách họ chứ không phải nâng đỡ họ. Vị thế của Trump đối với GOP vẫn sẽ tiếp tục vững chắc và việc tách khỏi Trump và Chủ nghĩa Trump sẽ gây ra sự thù địch của những người hâm mộ cực đoan đang tức giận. Hệ sinh thái cánh hữu đang trong tâm thế tìm kiếm và (theo nghĩa bóng) treo cổ những kẻ phản bội, những kẻ mà nó định nghĩa là bất kỳ ai trong Đảng Cộng hòa không chấp nhận sự khiếm nhã và hoang tưởng của Trump. Điều đó có nghĩa là những người hy vọng lãnh đạo một dự án cải tổ Đảng Cộng hòa cần phải tìm cách khôn ngoan và thuyết phục, vừa xảo quyệt đồng thời vừa duy trì tính chính trực của họ. Họ cần kết nối với những người ủng hộ trung thành và đưa nhận thức họ lên cao thay vì thoả hiệp với tư tưởng của họ. Trong những thời điểm thuận lợi hơn, nhiều nhà lãnh đạo Đảng Cộng hòa đã làm như vậy, tất nhiên bắt đầu với Abraham Lincoln, “người anh hùng vĩ đại của cuộc đấu tranh vì mục tiêu cao cả nhất của nước Mỹ”, theo lời của người viết tiểu sử đầu thế kỷ 20, Lord Charnwood. Nhưng cũng có những người khác đã thực hiện điều này. Chúng ta nên hy vọng là những đảng viên Cộng hòa đứng đắn sẽ tìm thấy tiếng nói của mình và chiếm ưu thế - đi từng bước can đảm, cư xử đĩnh đạc từng chút một qua mỗi năm.

Người dịch: Ren, Linh Pham

Biên tập: Chau Tran

Comments


bottom of page