Jess Bravin và Brent Kendall, ngày 8 tháng 7 năm 2020
Translated from The Wall Street Journal article Supreme Court Rulings Expand Exemptions for Religious Employers.
Các thẩm phán đề cao quyền thực hành tôn giáo và vai trò của các định chế giáo phái trong xã hội Mỹ hơn nữa, trong hai phán quyết riêng biệt vào thứ Tư.
Tối cao Pháp Viện đã phán quyết 7-2 trong hai trường hợp hôm thứ Tư, với chỉ hai thẩm phán có tư tưởng tự do nhất, Ruth Bader Ginsburg và Sonia Sotomayor, không đồng thuận. Ảnh từ: PATRICK SEMANSKY/ASSOCIATED PRESS
WASHINGTON— Trong một vụ việc, tòa phán quyết rằng chính quyền Trump có quyền hạn pháp lý để miễn trừ cho các chủ doanh nghiệp phản đối trên cơ sở tôn giáo hoặc đạo đức khỏi các quy định của Affordable Care Act bắt buộc bảo hiểm y tế chi trả cho các biện pháp tránh thai, tước đi quyền lợi này từ tối đa là 125,000 nhân viên nữ. Trong vụ việc còn lại, tòa án cho rằng các trường đạo không bị ảnh hưởng bởi các khiếu nại về phân biệt tuổi tác và người khuyết tật do các giáo viên đưa ra, nói rằng các tòa án không nên can thiệp vào việc trường học chọn giáo viên người mà giáo dục học sinh về đức tin.
Cả hai quyết định đều được đưa ra với 7-2 phiếu bầu, chỉ có các thẩm phán chủ yếu theo chủ nghĩa tự do, Ruth Bader Ginsburg và Sonia Sotomayor, bất đồng quan điểm. Các phán quyết được đưa ra sau quyết định 5-4 trong tuần trước yêu cầu nhà nước đưa các trường theo tôn giáo vào chương trình tín thuế lợi tức cho các trường tư, mặc dù rằng điều khoản hiến pháp của nhà nước cấm hỗ trợ công khai cho các tổ chức giáo phái.
Tòa án cho biết sẽ đưa ra quan điểm cuối cùng của điều khoản vào thứ Năm. Có khả năng quyết định về sự nỗ lực của Tổng thống Trump, nhằm ngăn chặn các kế toán viên và nhân viên ngân hàng phía ông bãi bỏ hồ sơ tài chính của các nhà điều tra từ nhà Trắng và một bồi thẩm đoàn từ bang New York.
Bên cạnh đó, các phán quyết về tôn giáo gần đây nhất phản ánh sự thúc đẩy lâu dài của đa số bên phe chủ nghĩa bảo thủ từ tòa án, đôi khi được tham gia bởi các thẩm phán theo chủ nghĩa tự do hơn, hướng tới một khuôn khổ pháp lý cho phép các tổ chức tôn giáo có thêm tự do từ các chính sách cộng đồng mà họ phản đối và tiếp cận nhiều hơn với lợi ích chung.
“Những quyết định này nhằm để tiếp tục chiến dịch của Roberts Court đảm bảo rằng các tác nhân tôn giáo được bảo vệ một cách tối đa,” Giáo sư luật của Đại học Cornell, ông Nelson Tebbe đã nói.
Theo xu hướng, ông Tebbe nói, rất rõ ràng: Tòa án đang tăng cường các biện pháp để bảo vệ Hiến pháp để thực thi tự do tôn giáo trong khi làm suy yếu một điều khoản hiến pháp riêng biệt nhằm cấm chính quyền thành lập tôn giáo.
Thẩm phán Clarence Thomas đã đưa ra quyết định số đông phê duyệt các ngoại lệ của chính quyền Trump đối với quy định yêu cầu các chương trình bảo hiểm y tế được chi trả bởi chủ các cơ quan cho việc phòng tránh thai mà không cần tự chi trả.
Trong khi các nhà thờ đã được ngoại lệ, đã có nhiều năm đấu tranh pháp lý về việc liệu các chủ cơ quan khác, bao gồm cả những người có liên kết tôn giáo, phải tuân thủ. Vụ việc đánh dấu lần thứ ba tòa án cấp cao đã phải đau đầu vấn đề này.
Chính quyền Obama đã cố gắng tìm cách giải quyết mà vẫn có thể cung cấp bảo hiểm cho nhân viên nữ trong khi làm dịu các chủ cơ quan theo tôn giáo phản đối việc phải cung cấp điều đó. Hệ thống thời Obama yêu cầu chủ cơ quan phải nộp yết thị cho Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân Sinh, kích hoạt một cơ chế thay thế nhằm để cung cấp bảo hiểm.
Nhưng có một số chủ cơ quan, bao gồm cả một trật tự tôn giáo Công giáo được gọi là “Little Sisters of the Poor,” (tạm dịch là: Chị em nhỏ bé nghèo nàn) đã phàn nàn rằng việc nộp các hình thức như vậy làm cho quá trình trở nên phức tạp trong việc phòng tránh thai của nhân viên. Chính quyền Trump đã phản ứng với các quy định cung cấp blanket exemption theo yêu cầu bảo hiểm cho bất kỳ chủ cơ quan nào, bao gồm các công ty có lợi nhuận và giao dịch công khai, khẳng định sự phản đối tôn giáo hoặc đạo đức.
Chính sách của Trump đã tước đi quyền lợi từ các nhân viên bị ảnh hưởng mà không có cung cấp giải pháp thay thế.
Các tiểu bang Pennsylvania và New Jersey đã đương đầu với blanket exemption, cho rằng nó vượt quá quyền lực của chính quyền theo Affordable Care Act và vi phạm quy trình pháp lý theo yêu cầu của Administrative Procedure Act. Tòa án cấp thấp hơn ở Philadelphia đã đồng ý và ngăn chặn kế hoạch mất hiệu lực.
Thẩm phán Thomas đã quan sát thấy rằng việc tránh thai không phải là một phần của văn bản Đạo luật, nhưng được thực thi theo thẩm quyền mà Quốc hội đã trao cho Cơ quan Quản lý Tài nguyên và Dịch vụ Y tế liên bang để chỉ rõ việc quan tâm cần thiết cho phụ nữ.
Người biểu tình tụ tập bên ngoài Tối cao Pháp Viện ở Washington hôm thứ Tư.
Ảnh từ: JONATHAN ERNST / REUTERS
“Chính quyền có thẩm quyền tương tự trao quyền cho HRSA để đưa ra các quyết định này khiến cho quyền quyết định của họ không bị kiểm soát như nhau trong những lĩnh vực khác, bao gồm khả năng xác định và tạo ra các ngoại lệ từ quy tắc của chính mình,” ông đã viết, được tham dự cùng Chánh án John Roberts và Thẩm phán Samuel Alito, Neil Gorsuch và Brett Kavanaugh.
Thẩm phán Elena Kagan, được tham dự cùng Thẩm phán Stephen Breyer, đã đồng ý. Nhưng họ nhấn mạnh rằng tòa án đã không giải quyết được một cuộc tranh luận khác từ chính phủ - rằng chính sách của Trump đã không hợp lý - và đề nghị vị trí của nguyên đơn có vẻ thắng thế khi vụ kiện quay trở lại tòa án cấp dưới.
Bất đồng chính kiến, Justice Ginsburg, cùng với Justice Sotomayor, phàn nàn rằng đa số họ buộc nhân viên nữ phải trả chi phí cho chủ cơ quan của mình, dựa theo tín ngưỡng tôn giáo.
“Lần đầu tiên, Tòa án bỏ hoàn toàn các quyền và lợi ích đối nghịch trong lòng nhiệt huyết của mình để bảo đảm quyền tôn giáo ở mức độ thứ n,” cô đã ghi. Quốc hội, cô nói, đã tạo tiền đề cho phụ nữ sẵn sàng tiếp cận với các biện pháp tránh thai và các biện pháp phòng ngừa khác để bảo vệ sức khỏe của họ và cho phép họ “tạo dữ liệu cho cuộc sống riêng của họ.”
Chính quyền Trump đã cổ vũ cho thành quả.
“Đảm bảo rằng phụ nữ nhận được dịch vụ y tế mà họ cần không cần đòi hỏi đày đoạ các nhóm tôn giáo rằng từ bỏ lí tưởng cá nhân ra khỏi không gian mở,” Nhà Trắng nói trong một tuyên bố, đồng thời cho phép phụ nữ tiếp cận sự chăm sóc theo những cách khác.
Mẹ Loraine Marie Maguire của các Little Sisters (tạm dịch là: chị em nhỏ, thành viên của Little Sisters of the Poor) cho biết phán quyết này có nghĩa là trách nhiệm phòng tránh thai “đã không còn chiếm được sự chú ý việc kêu gọi của chúng tôi” để phục vụ người già nghèo khổ.
“Không chủ cơ quan nào nên phản đối loại thuốc của nhân viên chỉ dựa trên tín ngưỡng cá nhân của họ,” trả lời bởi Bộ Trưởng Tư Pháp Josh Shapiro, một đảng viên Dân chủ. Ông cam kết sẽ nhấn mạnh các tranh luận khác tại tòa án cấp dưới.
Tuy nhiên, như một vấn đề thực tế, cử tri có thể sẽ có lời nói kế tiếp. Nếu cuộc bầu cử tháng Mười Một trao cho Nhà Trắng ứng cử viên Dân chủ có khả năng, như cựu Phó Tổng thống Joe Biden, quy định có thể được khôi phục. Và nếu đảng Dân chủ nắm quyền kiểm soát Thượng viện, luật bổ sung mở rộng quyền sinh sản là có thể thực thi.
“Chúng tôi bây giờ trông chờ vào Quốc hội để hành động nhanh chóng nhằm đảm bảo rằng chỉ có công nhân và sinh viên, không phải ông chủ hay trường đại học, có quyền quyết định lựa chọn chăm sóc sức khỏe nào là phù hợp,” ông Laudes Rivera đã nói, phó chủ tịch cấp cao của Trung tâm về Quyền Sinh sản.
Thẩm phán Alito đã về viết trường hợp của các trường học, Trường Đức Mẹ Guadalupe v. Morrissey-Berru, kết luận rằng Tu chính án thứ nhất (First Amendment) đảm bảo ngoại lệ cho các trường học từ các nhận định phân biệt đối xử của giáo viên.
“Giáo dục tôn giáo và sự hình thành học sinh là lý do cho sự tồn tại của hầu hết các trường tôn giáo tư thục, và do đó, việc lựa chọn và giám sát các giáo viên mà các trường dựa vào để thực hiện công việc này nằm ở cốt lõi của nhiệm vụ của họ,” ông đã viết .
“Đánh giá tư pháp về cách thức mà các trường tôn giáo thực hiện các trách nhiệm đó sẽ làm suy yếu sự độc lập của các tổ chức tôn giáo theo cách mà Tu chánh pháp đầu tiên (First Amendment) không chấp nhận được.”
Trong bất đồng quan điểm, Thẩm phán Sotomayor rập khuôn một cách khác.
“Hai chủ cơ quan đã sa thải nhân viên của họ bị cáo buộc vì một người bị ung thư vú và người kia là người già,” cô viết, cùng với Thẩm phán Ginsburg. Cô than vãn rằng “bởi vì các nhân viên đã dạy các đơn vị tôn giáo ngắn gọn tại các trường tiểu học Công giáo,” ngay bây giờ, họ “có thể bị sa thải vì bất kỳ lý do gì, dù là tôn giáo hay không tôn giáo, lành tính hay mù quáng, mà không cần luật pháp.”
Vào năm 2012, Tối cao Pháp Viện đã công nhận một “trường hợp ngoại lệ cho mục sư ” luật chống phân biệt đối xử, với lý do rằng quyền tự do tôn giáo ngăn cản chính phủ trong việc lựa chọn thành viên của các giáo sĩ, thậm chí gián tiếp bằng cách cho phép các vụ kiện tư nhân đối với các hành vi bất hợp pháp tại các nơi làm việc khác.
Phán quyết hôm thứ tư mở rộng nguyên tắc đó đối với các giáo viên thực hiện “các chức năng tôn giáo quan trọng,” như các giáo viên ở địa phương, những người cung cấp chỉ dẫn đạo Công giáo cùng với các môn học khác.
“Vấn đề quan trọng, tận cùng, là những gì một nhân viên làm,” Thẩm phán Alito đã viết, không phải theo hình thức mà họ mang.
Quyết định này bao gồm các vụ kiện riêng biệt bởi các giáo viên cáo buộc khuyết tật hoặc phân biệt tuổi tác bởi các trường học địa phương trong Tổng giáo phận ở Los Angeles. Trong một trường hợp, trường St. James ở Torrance, Calif., đã từ chối gia hạn hợp đồng với giáo viên Kristen Biel, sau khi cô nói với cấp trên rằng cô bị ung thư vú và phải nghỉ điều trị. Cô qua đời vào năm 2019 và người chồng góa vợ đã tiếp tục vụ kiện.
Kristen Biel tại bữa tiệc tốt nghiệp của cô với chồng và hai đứa con của họ vào năm 2009. Sau khi cô qua đời vào năm 2019, người chồng góa vợ đã tiếp tục vụ kiện phân biệt đối xử. Ảnh từ:/ASSOCIATED PRESS
Một trường hợp khác đã được khai trình bởi Agnes Morrissey-Berru, người đã không được gia hạn hợp đồng từ Trường Đức Mẹ Guadalupe ở Hermosa Beach, Calif., chỉ sau khi cô bước vào tuổi 60.
Tòa phúc thẩm lần thứ 9, ở tại San Francisco, đã tìm thấy các khiếu nại phân biệt đối xử có thể được tiến hành, một phần vì các giáo viên không có chức danh mục sư.
Adrian Alarcon, người phát ngôn của Tổng giáo phận Công giáo Los Angeles, nói rằng các trường tôn giáo đóng một vai trò không thể thiếu trong việc truyền tín ngưỡng cho thế hệ tín đồ tiếp theo, và Tối cao Pháp Viện đã “công nhận các nhóm đức tin phải tự do đưa ra quyết định của mình về việc ai nên được giao phó những trọng trách tất yếu này.”
Jeffrey Fisher, một luật sư của những giáo viên, cho biết khách hàng của ông, “đang rất thất vọng về quyết định hôm nay và hy vọng tòa án từ chối bất kỳ trường hợp nào trong tương lai để mở rộng quyền của các trường tôn giáo hơn cả việc phân biệt đối xử với các giáo viên dạy về tôn giáo như một phần của chương trình giảng dạy.”
Translated by Tegan Tran
Copy edits by Khoa Le
“Little Sisters of the Poor,” (tạm dịch là: Chị em nhỏ bé nghèo nàn)
Ở VN thì dòng nữ tu nầy thường được gọi là " Tiểu Muội"