WASHINGTON, 10 tháng 8 (Reuters) - Thượng viện Hoa Kỳ vào thứ ba đã thông qua dự luật cơ sở hạ tầng 1 nghìn tỷ USD, vốn là chính sách trọng tâm của Tổng thống Joe Biden. Đây là một chiến thắng với sự tiếp sức của cả hai đảng và sẽ đầu tư khoản tiền lớn nhất trong nhiều thập kỷ vào cầu đường, hàng không và đường thuỷ.
Kết quả cuối cùng là 69 thuận - 30 chống trong Thượng viện (có 100 thành viên), với 19 Thượng nghị sĩ Cộng Hoà bỏ phiếu thuận. Ngay sau phiên bỏ phiếu, các Thượng nghị sĩ tiếp tục đệ trình một gói chi tiêu 3.5 nghìn tỷ USD với bên Dân Chủ dự định sẽ thông qua mà không cần sự ủng hộ từ phía Cộng Hoà. Dự luật này tuy vẫn phải được Hạ viện đồng ý nhưng với tinh thần hợp tác trong Quốc Hội, người ta có thể trông đợi mọi chuyện sẽ thông qua nhanh chóng.
Các thăm dò mới đây cho thấy việc nâng cấp cơ sở hạ tầng tại Mỹ, được đàm phán trong nhiều tháng qua bởi một nhóm nghị sĩ từ cả hai đảng, rất được công chúng ủng hộ.
Biden thông báo qua Twitter: “Tin lớn đây thưa mọi người: Dự luật Cơ sở Hạ tầng lưỡng đảng đã được Thượng viện thông qua. Tôi mong Quốc hội sẽ đưa dự luật này cho tôi ký kết càng nhanh càng tốt để chúng ta có thể tiếp tục xây dựng lại, tốt đẹp hơn.” Lãnh đạo phe đa số Thượng viện Chuck Schumer trông đợi sẽ có đủ phiếu bầu để thông qua nghị quyết ngân sách với 3.5 nghìn tỷ USD được đầu tư vào chăm sóc sức khoẻ, biến đổi khí hậu và những mục tiêu khác của Tổng thống Biden. Đảng Dân Chủ gần như chắc chắn phải sử dụng thủ tục “budget reconciliation" (tạm dịch “hiệp thương (hay hoà giải) ngân sách", thủ tục này chỉ được áp dụng cho vấn đề ngân sách và chỉ cần 50 phiếu để được thông qua thay vì yêu cầu đại đa số (supermajority) là 60 phiếu để bãi bỏ filibuster).
“Khi Thượng viện được điều hành với một bàn tay rộng mở thay vì nắm đấm thu lại, các Thượng nghị sĩ có thể làm được rất nhiều", ông Schumer nói trước khi phiên bỏ phiếu diễn ra.
Sau khi nghị quyết được thông qua, bên Dân Chủ sẽ tiến hành soạn thảo một gói “reconciliation" để bỏ phiếu khi kỳ “nghỉ hè" vào tháng Chín sắp tới kết thúc.
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi nói rằng viện của bà sẽ không nhận dự luật nào cho tới khi bà nhận được cả hai (dự luật 1 nghìn tỷ và dự luật 3.5 nghìn tỷ), điều này có nghĩa sẽ mất vài tháng làm việc để Biden ký dự luật được thông qua vào Thứ ba vừa rồi. “Hạ viện sẽ làm việc với Thượng viện để đảm bảo những nhu cầu của người dân được thông qua.” bà Pelosi nói. Văn phòng Ngân sách Quốc hội (Congressional Budget Office - CBO ) phi đảng phái thứ năm vừa rồi nói dự luật cơ sở hạ tầng này sẽ tăng thâm hụt ngân sách lên tới 256 tỷ đô trong 10 năm tiếp theo -- nhưng nhận định này bị phe ủng hộ bác lại, nói rằng CBO vẫn chưa tính tới lợi nhuận mà khoản đầu tư này mang lại. Sau hai tuần làm việc liên tục với dự luật cơ sở hạ tầng này, một đợt bỏ phiếu “vote-a-rama" (bỏ phiếu nhanh chóng dựa trên nhiều điều khoản đã được cả hai bên đồng thuận trước) sẽ được diễn ra ở Thượng viện.
Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Mitch McConnell đã bầu cho dự luật cơ sở hạ tầng này, nhưng cũng báo hiệu rằng phe Cộng Hoà sẽ dùng những phiên họp sau để ngăn chặn sự ủng hộ của các Thượng nghị sĩ Dân Chủ ôn hoà khỏi cái mà ông gọi là gói chi tiêu “cực đoan", lấy lý do nó sẽ tạo ra hệ thống nhà nước phúc lợi (permanent welfare state) và thúc đẩy việc tăng mức thuế cao nhất trong thời bình ở Hoa Kỳ. “Những gì các Thượng nghị sĩ làm sẽ bị ghi lại,” McConnell nói. “Chúng ta sẽ tranh luận, chúng ta sẽ bỏ phiếu, chúng ta sẽ đứng lên và được ghi lại, và người dân đất nước này sẽ biết được ai đang chiến đấu vì họ.”
Kế hoạch ngân sách sẽ cung cấp cho nhiều uỷ ban Thượng viện khoản chi tiêu vào các chính sách liên bang, như giúp người già được hưởng chăm sóc sức khoẻ tại nhà hoặc trẻ nhỏ được giáo dục cấp mầm non. Ngoài ra, dự luật này sẽ giúp miễn học phí ở các trường cao đẳng cộng đồng và thúc đẩy đầu tư vào những sáng kiến giảm khí carbon, giúp đẩy lùi biến đổi khí hậu.
Bản thảo ngân sách được đệ trình vào thứ Hai vừa rồi, cùng ngày uỷ ban khí hậu Liên Hiệp Quốc cảnh báo nạn nóng lên toàn cầu đang ở mức kỷ lục, đến mức Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres phát biểu đây là “cảnh báo đỏ cho toàn nhân loại.”
Thượng viện sẽ “nghỉ hè” trong vòng một tháng sau khi dự luật cơ sở hạ tầng và kế hoạch ngân sách được thông qua. Quốc hội sẽ họp trở lại vào tháng Chín và tiếp tục thảo luận không chỉ về những dự định đầu tư vĩ mô mà còn bàn về năm tài khoá tiếp theo (bắt đầu từ ngày 1 tháng Mười), tăng cường khả năng vay mượn của thủ đô Washington và có thể sẽ đàm phán một dự luật cải tổ bầu cử.
Người dịch: Sam Tran
Comments