Josh Dawsey, ngày 17 tháng 6, 2020
Translated from the Washington Post article Trump asked China’s Xi to help him win reelection, according to Bolton book.
Tổng thống Trump đã yêu cầu Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình giúp ông giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Mỹ năm 2020, nói với ông Tập trong một bữa tiệc thượng đỉnh năm ngoái rằng việc mua nông sản của Bắc Kinh từ nông dân Mỹ sẽ hỗ trợ cho triển vọng bầu cử của ông, theo một tường thuật bom tấn mới về cuộc sống bên trong chính quyền Trump bởi cựu cố vấn an ninh quốc gia John Bolton.
Trong cuộc họp tại Hội nghị thượng đỉnh Nhóm 20 tháng 6 năm 2019 tại Nhật Bản, Xi đã phàn nàn với Trump về các nhà phê bình Trung Quốc tại Hoa Kỳ. Nhưng Bolton viết trong một cuốn sách dự kiến sẽ được phát hành vào tuần tới rằng “ông Trump ngay lập tức cho rằng Xi ý muốn nhắc đến đảng Dân Chủ. Trump nói tán thành rằng có sự thù địch lớn từ đảng Dân chủ [với Trung Quốc].
“Sau đó, thật choáng váng thay, ông đã chuyển cuộc trò chuyện sang cuộc bầu cử tổng thống Mỹ sắp tới, ám chỉ khả năng kinh tế của Trung Quốc để gây ảnh hưởng đến các chiến dịch bầu cử đang diễn ra, cầu xin ông Tập đảm bảo ông Trump sẽ giành chiến thắng,” ông Bolton viết. “Trump đã nhấn mạnh tầm quan trọng của nông dân, và sự tăng lượng trong việc mua đậu nành và lúa mì của Trung Quốc trong kết quả bầu cử. Tôi rất muốn ghi lại các từ ngữ chính xác mà Trump đã dùng, nhưng quá trình xem xét tái cấp phép của chính phủ đã từ chối việc này.”
Trong cuộc họp tương tự, Xi cũng biện giải cho Trung Quốc trong việc xây dựng các khu nhà ở lên tới 1 triệu người Hồi Giáo Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương - và Trump đã báo hiệu sự chấp thuận của ông. “Theo như thông dịch viên của chúng tôi,” ông Bolton viết, “Trump nói rằng Xi nên tiến tới với việc xây dựng các trại này, điều mà Trump nghĩ chính xác là điều nên làm.”
Chuyện được Bolton mô tả trong cuốn sách của ông, “Căn Phòng Nơi Nó Xảy Ra: Hồi Ức Nhà Trắng,” có sự tương trợ nổi bật với những hành động dẫn đến việc luận tội của Trump sau khi ông tìm cách gây áp lực với tổng thống Ukraine để giúp ông đào bới vào đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden để đổi lấy hỗ trợ quân sự cho nước này. Cáo buộc về Trung Quốc cũng được đưa ra trong bối cảnh các cơ quan tình báo Hoa Kỳ đang cảnh báo về sự can thiệp bầu cử từ nước ngoài vào tháng 11, như Nga đã làm để ủng hộ tuyển cử Trump vào năm 2016.
Cuốn hồi ký 592 trang của Bolton mà The Washington Post được nhận trước ngày xuất bản, là sự phân tích quan trọng và thực chất nhất của tổng thống Trump từ một người trong cuộc của chính quyền. Nó đến từ một người phe bảo thủ đã làm việc với chính quyền Cộng Hòa trong nhiều thập kỷ và là người đóng góp lâu năm cho Fox News. Nó miêu tả Trump là một chỉ huy trưởng “thất thường” và một người “thiếu hiểu biết đến nỗi gây choáng váng,” và đã kể ra một loạt các cuộc gặp gỡ nghịch tai và nhiều rắc rối giữa tổng thống, cố vấn hàng đầu của ông và các nhà lãnh đạo nước ngoài.
Cuốn sách này là chủ đề của một cuộc chiến pháp lý leo thang giữa John Bolton, chuyên gia chính sách đối ngoại bảo thủ lâu năm và Bộ Tư Pháp, đã đệ đơn kiện hôm thứ ba để tìm cách ngăn chặn xuất bản của nó bằng cách cáo buộc rằng nó có chứa tài liệu mật. Luật sư của Bolton, đã nói rằng cuốn sách không chứa tài liệu được phân loại và nó đã trải qua một quá trình xem xét nghiêm ngặt.
Bolton mô tả rằng cuốn sách dựa trên cả tài khoản đương thời và ghi chú của riêng mình, và nó bao gồm nhiều chi tiết về các cuộc họp nội bộ và trích dẫn trực tiếp từ những câu nói của Trump và những người khác. Các đồng minh của Trump đã bắt đầu tiến hành các cuộc tấn công vào Bolton và động cơ của ông ta, bao gồm cả việc kêu ông ta bằng cái tên mỉa mai “Bolton Thoả Thuận Sách.”
Yêu cầu cho hỗ trợ bầu cử từ Xi là một trong nhiều trường hợp mà được Bolton mô tả cho thấy Trump tìm kiếm sự ủng hộ hoặc chấp thuận từ các nhà lãnh đạo độc tài. Nhiều người trong số các nhà lãnh đạo tương tự cũng vui vẻ lợi dụng tổng thống Hoa Kỳ để cố gắng thao túng ông, Bolton viết, thường thông qua những lời dẫn dụ đơn giản đến những ảo tưởng của Trump.
Chẳng hạn, trong một cuộc gọi điện thoại vào tháng 5 năm 2019, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã so sánh nhà lãnh đạo phe đối lập Venezuela Juan Guaidó với ứng cử viên tổng thống của đảng Dân Chủ năm 2016 Hillary Clinton, một phần trong những gì Bolton nói về “một màn trình diễn tuyệt vời của phong cách tuyên truyền kiểu Sô Viết” để tăng cường ủng hộ lãnh đạo Venezuela Nicolás Maduro. Những tuyên bố của ông Putin, Bolton viết, “phần lớn đã thuyết phục được Trump.”
Vào tháng 5 năm 2018, Bolton nói, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã đưa cho Trump một bản tuyên bố sự vô tội của một công ty Thổ Nhĩ Kỳ đang bị điều tra bởi luật sư Hoa Kỳ cho Quận Nam New York (Southern District of New York) vì đã vi phạm lệnh trừng phạt của Iran.
Sau đó, ông Trump nói với Erdogan rằng ông sẽ lo liệu mọi việc, giải thích rằng các công tố viên Quận Nam không phải là người của ông, mà là người của Obama, một vấn đề sẽ được khắc phục khi họ được thay thế bởi người của [Trump], ông Bolton viết.
Bolton nói rằng ông đã rất hoảng hốt trước quyết định của Trump, trong việc ủng hộ những người độc tài như Erdogan và Xi, đến nỗi ông đã lên lịch một cuộc họp với Tổng Chưởng Lý William P. Barr vào năm 2019 để thảo luận về hành vi của Tổng thống. Bolton viết rằng Barr đồng ý rằng ông ta cũng lo lắng về những quang cảnh được tạo nên bởi hành vi của Trump.
Trong thuật lại của mình, Bolton xác nhận rộng rãi phác thảo của vụ kiện luận tội được đưa ra bởi các nhà lập pháp và các nhân chứng của đảng Dân Chủ trong vụ kiện tại Hạ Viện đầu năm nay, viết rằng Trump đã tập trung vào một tuyên bố không có thật rằng Ukraine đã cố gắng gây thiệt hại cho ông, và đã say mê với những thuyết âm mưu vô cơ sở được thúc đẩy bởi luật sư tổng thống Rudolph W. Giuliani và những người khác.
Trump đã bị luận tội trước Hạ Viện do đảng Dân Chủ lãnh đạo với tội lạm dụng quyền lực và cản trở Quốc Hội, trước khi được Thượng Viện, kiểm soát bởi đảng Cộng Hoà, tha bổng vào tháng tiếp theo. Bolton đã chống lại lời gọi của đảng Dân Chủ để làm chứng trước Hạ Viện.
Bolton im lặng trước câu hỏi liệu ông có nghĩ rằng các hành động của ông Trump liên quan đến Ukraine là đáng luận tội hay không, và chỉ trích sâu sắc về cách mà đảng Dân Chủ Hạ Viện đã quản lý quá trình này. Nhưng ông viết rằng ông đã thấy quyết định của Trump, trong việc khấu trừ viện trợ quân sự để gây sức ép với tân Tổng Thống của Ukraine, Volodymyr Zelensky, là “đáng lo ngại sâu sắc,” và ông đã cố gắng làm việc nội bộ để chống lại nó, báo cáo những lo ngại này cho Barr và Văn Phòng Luật Sư của Nhà Trắng.
“Tôi nghĩ rằng toàn bộ sự việc là một chính sách tồi tệ, đáng nghi về mặt pháp lý và không thể chấp nhận được đối với hành vi của một tổng thống,” ông viết.
Trong cuốn hồi ký, Bolton mô tả các cố vấn của tổng thống thường xuyên bị Trump gây thất vọng và nói rằng một loạt các quan chức - bao gồm cả Chánh văn phòng John F. Kelly, Ngoại trưởng Mike Pompeo và chính Bolton - tất cả đều cân nhắc việc từ chức trong sự ghê tởm hoặc thất vọng. Ngay cả một số cố vấn trung thành nhất của tổng thống cũng giữ quan điểm tiêu cực đối với Trump riêng tư, ông viết.
“Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta có một cuộc khủng hoảng thực sự như ngày 11/9 mà Trump là người đưa ra quyết định?” Kelly (cựu chánh văn phòng Nhà Trắc) đã đặt câu hỏi này khi ông cân nhắc từ chức.
“Ông ta chỉ trích động cơ của người khác, nhìn thấy âm mưu mọi nơi, và vẫn không hiểu rõ về cách điều hành Nhà Trắng, chứ đừng nói đến cả chính phủ liên bang khổng lồ, ông Bolton viết, luôn dựa vào “bản năng cá nhân” hoặc cơ hội cho cho sự “trình diễn kiểu truyền hình thực tế.”
Với chuyên môn của Bolton, và vai trò trong Nhà Trắng từ năm 2018 đến 2019, cuốn sách tập trung nhiều vào các vấn đề và chính sách đối ngoại, từ Ukraine và Venezuela đến Triều Tiên và Iran.
Bolton kể lại rằng, nhiều cuộc trò chuyện riêng tư của Trump với các nhà lãnh đạo khác đã tiết lộ giới hạn về kiến thức của ông. Ông nhớ có lần Trump hỏi Kelly nếu Phần Lan là một phần của Nga. Trong cuộc gặp với Thủ Tướng Anh lúc bấy giờ là Theresa May năm 2018, một quan chức Anh đã gọi Vương Quốc Anh là một “cường quốc hạt nhân,” và Trump đã xen vào: Oh, các người là cường quốc hạt nhân à?” Bolton nói thêm rằng câu hỏi về nước Anh, nơi đã duy trì kho vũ khí hạt nhân từ lâu, “không phải là một câu đùa vui.”
Bình luận của Bolton đã đi từ sự ghê tởm với các hành động của tổng thống cho đến sự thở phào khi các cố vấn đã ngăn chặn thảm họa thành công. Trong hội nghị thượng đỉnh NATO vào mùa hè năm 2018, Bolton kể lại một khoảnh khắc khi Trump quyết định thông báo cho các đồng minh của Hoa Kỳ rằng Hoa Kỳ sẽ rút khỏi NATO nếu các đồng minh không tăng đáng kể chi tiêu quốc phòng vào tháng 1.
“Chúng tôi sẽ rút ra, và sẽ không bảo vệ những người chưa [trả tiền],” một tin nhắn mà Trump đã ra gửi cho Bolton có ghi.
Bolton đã cố gắng ngăn Trump đưa ra mối đe dọa này, và càng trở nên hoảng hốt hơn khi Trump nói với ông, “Anh có muốn làm điều gì đó mang tính lịch sử không?”
Trong một cuộc họp thương mại, Trump đã trở nên giận dữ khi các cố vấn bắt đầu thảo luận về Nhật Bản và liên minh, và đã la om sòm về Trân Châu Cảng (khi Nhật bản bắn chìm hạm đội hải quân Mỹ ở đây), Bolton viết.
Cuốn sách của Bolton cũng chứa đầy những ví dụ về cách cố vấn thân cận nhất của Trump cũng chỉ trích tổng thống mạnh mẽ sau lưng, bao gồm cả ông Pompeo.
Sau khi Trump hoàn thành một cuộc gọi điện thoại với tổng thống Hàn Quốc, trước thềm hội nghị thượng đỉnh Singapore 2018 với Triều Tiên, ông Pompeo và Bolton đã chia sẻ sự khinh bỉ của họ đối với cách tổng thống đã xử lý cuộc trò chuyện, ông viết. Ông Pompeo, đã lắng nghe cuộc gọi từ Trung Đông, nói với Bolton rằng “ông đã bị ngừng tim ở Saudi Arabia.” Bolton đã chia sẻ sự thất vọng tương tự của mình với cuộc gọi, mô tả nó như bị “cận kề cái chết.”
Bolton quy ra một loạt các tuyên bố gây sốc từ tổng thống. Trump nói rằng việc xâm chiếm Venezuela sẽ là “cool" (vui thú) và quốc gia Nam Mỹ này thực sự là một phần của Hoa Kỳ. Bolton nói rằng Trump tiếp tục nhầm lẫn giữa các tổng thống hiện tại và trước đây của Afghanistan, trong khi yêu cầu Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe giúp ông đạt được thỏa thuận với Iran. Và Trump nói với Xi rằng người Mỹ cũng đang kêu gọi ông thay đổi các quy tắc hiến pháp Trung Quốc để ông có thể phục vụ hơn hai nhiệm kỳ, theo cuốn hồi ký.
Ông cũng mô tả một cuộc họp mùa hè 2019 ở New Jersey, nơi Trump nói rằng các nhà báo nên bị bỏ tù để bắt họ phải tiết lộ nguồn tin của họ: “Những đứa này nên bị xử tử. Họ là những kẻ đê tiện,” ông Trump nói, theo tường thuật của Bolton.
Bolton mô tả sâu sắc mối thù hận và hậu thuẫn giữa các cố vấn của Trump, cũng như đề cập một cách bất đắc dĩ đến những nỗ lực của con rể Trump, Jared Kushner, trong việc tham gia vào các vấn đề chính sách đối nội và đối ngoại. Hầu như mọi cố vấn - bao gồm cả Pompeo, Bộ Trưởng Tài Chính Steven Mnuchin, cựu bộ trưởng quốc phòng Jim Mattis và cựu đại sứ U.N Nikki Haley - đều đến dưới dao mổ. Ngược lại, Bolton dường như xem mình là đáng quý và ít thừa nhận những sai lầm của mình.
Bolton mô tả Trump là bất tâm khi nói đến những vi phạm nhân quyền. Ông viết rằng trong một bữa ăn tối khai mạc cuộc họp G-20 tại Osaka năm 2019 mà chỉ có sự tham gia của các dịch giả, Xi đã giải thích với Trump về “lý do về cơ bản tại sao ông đã xây dựng các trại tập trung” ở một tỉnh phía tây bắc Trung Quốc nơi chính phủ Trung Quốc đang triệu tập người Duy Ngô Nhĩ, một dân tộc thiểu số.
Theo Bolton, thông dịch viên Hoa Kỳ nói rằng Trump đã nói một cách tán thành về các trại này. Bolton viết rằng ông đã được Matt Pottinger, một quan chức của NSC (Hội Đồng An Ninh Quốc Gia), không thích Trung Quốc, kể rằng có một trại tương tự ở nước nhà trong chuyến đi năm 2017 tới Trung Quốc.
Trong số những khoảnh khắc Bolton nói ông đã cảm thấy giận dữ nhất ở Nhà Trắng là quyết định của Trump để tấn công Iran vào năm 2019, sau khi một máy bay không người lái của quân đội Hoa Kỳ rơi xuống - và chỉ huỷ bỏ tấn công vào thời điểm cuối cùng.
“Theo kinh nghiệm chính phủ của tối, đó là điều phi lý nhất mà tôi từng chứng kiến dưới bất kỳ tổng thống nào làm,” ông nói.
“Điều này thực sự nguy hiểm,” ông Pompeo nói trong sách của Bolton, khi cả hai người đàn ông đều giận dữ về tổng thống.
Đối với Trump, Bolton viết, một mục tiêu duy nhất nằm trên tất cả, đảm bảo nhiệm kỳ thứ hai.
“Rất khó để xác định bất kỳ quyết định quan trọng nào của Trump trong nhiệm kỳ đã được thúc đẩy vì lý do khác ngoài những tính toán cho việc tái tranh cử,” ông Bolton viết.
Bolton nói rằng ông Trump muốn rời khỏi Afghanistan trong năm thứ hai nhiệm kỳ thay vì năm thứ ba để ông có thể đổ lỗi cho người tiền nhiệm của mình cho cuộc chiến. La hét về bức tường biên giới trong cuộc họp với các cố vấn hàng đầu năm 2018, Trump đã mô tả lý do tại sao nhập cư bất hợp pháp phải đi xuống và bức tường phải đi lên, theo cuốn sách Bolton tựa.
“Tôi đã đắc cử về vấn đề này và bây giờ tôi sẽ bị ra rìa,” ông Trump nói, làm giật mình những người xung quanh.
So với tất cả những sai sót công cộng của mình, Bolton mô tả Trump thường xuyên không chắc chắn, đầy băn khoăn và sự chao đảo trong các lựa chọn chính sách khó khăn.
Chẳng hạn, do mong muốn làm hài lòng những người Cộng Hòa Florida, Trump đã nói rất nhiều về mong muốn lật đổ Maduro trong suốt năm 2018. Nhưng Bolton miêu tả Trump là người không nhất quán và lo lắng khi được đưa ra cơ hội ủng hộ Guaidó, người tự xưng là tổng thống Venezuela vào tháng 1 năm 2019. Mặc dù Trump chấp thuận đề nghị từ Bolton tuyên bố công khai Hoa Kỳ công nhận Guaidó chứ không phải Maduro, trong vòng 30 giờ, Trump đã lo lắng rằng Guaidó có vẻ yếu đuối - một “đứa trẻ” so với ông Maduro - và đang cân nhắc thay đổi phương hướng. “Tôi không thể bịa đặt được mấy chuyện này,” Bolton viết.
Khi mô tả kinh nghiệm của Nhà Trắng về các vấn đề liên quan đến Nga, Bolton đưa ra một bức tranh về một vị tổng thống bốc đồng, lỗ mãng và luôn phản đối những chính sách Hoa Kỳ được thiết kế để ngăn chặn sự xâm lược của Nga hay trừng phạt hành vi ác ý của Putin.
Bolton dành ít nỗ lực để giải thích cách tiếp cận đầy thiện cảm của Trump với Putin. Nhưng cuốn sách vẽ nên một mô hình đáng lo ngại và khó phủ nhận về sự miễn cưỡng của tổng thống trong việc áp dụng các chính sách được thiết kế để ngăn chặn sự xâm lược của Nga. Ông mô tả chi tiết các sự kiện dẫn đến hội nghị thượng đỉnh Helsinki được tổ chức rộng rãi vào tháng 7 năm 2018, khi Trump đứng về phía Putin chống lại các cơ quan tình báo Hoa Kỳ về sự can thiệp của Moscow trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016.
“Đây không phải là cách để tiếp tục quan hệ với Nga và Putin phải đang cười hả hê với những gì ông đã nhận được ở Helsinki,” ông Bol Bolton viết.
Ngay sau khi ông đến Nhà Trắng, Bolton nói Kelly đã cảnh báo ông. “Anh không thể tưởng tượng được tôi muốn đi khỏi nơi này bao nhiêu,” ông Kelly nói, dựa theo cuốn sách của Bolton. “Đây là một nơi tồi tệ để làm việc, như anh sẽ hiểu thôi.”
Xuyên suốt cuốn sách, ông mô tả Trump và các cố vấn hàng đầu liên tục đấm chém nhau, nói dối với nhau và điều động để giành lợi thế.
Tại một thời điểm, Bolton nói ông biết rằng Kushner sẽ gọi cho bộ trưởng tài chính Thổ Nhĩ Kỳ vì ông ấy cũng là con rể của Erdogan.
“Tôi đã thông báo ngắn gọn cho Pompeo và Mnuchin về cái “kênh con rể” mới này và cả hai đều tức điên lên. Ông Pompeo rất tức giận, Bolton viết, bởi vì đây là một ví dụ nữa về việc Kushner đang thực hiện các cuộc đàm phán quốc tế mà ông không được thực hiện (cùng với kế hoạch hòa bình ở Trung Đông mà đã chưa bao giờ sẵn sàng).
Trong một thời gian dài, Trump đã tiếp tục nói với các cố vấn khác nhau rằng họ sẽ phụ trách chính sách biên giới, theo cuốn sách của Bolton. Một ngày vào năm 2018 tại Phòng Bầu Dục, Kelly vừa mới biết rằng Kushner (con rể Trump) đã gọi cho chính quyền Mexico khi anh ta đã xông vào Phòng Bầu dục và cũng kể như vậy.
“Tại sao Jared lại gọi Mexico?” Kelly hỏi to. “Vì tôi bảo nó. Còn cách nào khác để ngăn chặn các đoàn lữ hành đó?” Trump trả lời.
Vào tháng 11 năm 2018, Trump đã bị chỉ trích vì đã viết một bài bào chữa cho Thái tử Ả Rập Saudi Mohammed bin Salman, một bài viết đầy dấu chấm than, về việc giết chết của nhà phỉnh bút tờ Washington Post, ông Jamal Khashoggi. Nhưng theo cuốn sách của Bolton, mục tiêu thư chính thức là để chuyển hướng sự chú ý từ một câu chuyện về Ivanka Trump sử dụng email cá nhân của mình để làm việc chính phủ.
“Vụ này này sẽ chuyển hướng tập trung khỏi Ivanka,” Trump nói, theo cuốn sách của Bolton. “Nếu tôi đọc bản tuyên bố trực tiếp, nó sẽ làm lu mờ vụ lùm xùm của Ivanka.”
Ông liên tục mô tả Trump hay đả kích các nhà lãnh đạo quân sự, yêu cầu rút quân khỏi Trung Đông và từ châu Phi và châu Âu luôn. “Tôi muốn rút khỏi mọi nơi,” Trump đã nói trong một cuộc họp tại Bedminster, N.J., câu lạc bộ golf, theo Bolton, khi các nhà lãnh đạo quân sự thúc đẩy ông ta để có các cái nhìn đa sắc thái và chi tiết hơn.
Ở một thời gian khác, khi đang tranh cãi vào năm 2018 với Mattis, Trump nói với ông rằng Nga nên dẫn đầu trong việc đánh bại Nhà nước Hồi giáo.
“Chúng ta cách xa bảy ngàn dặm nhưng chúng ta vẫn là mục tiêu”, Trump nói, theo tường thuật. “Họ sẽ đến bờ của chúng ta. Họ nói vậy hoài. Nó một một phim kinh dị. Tới lúc nào đó, chúng ta đã phải rút ra.”
Mô tả về cuộc xung đột ở Afghanistan, Trump đã nói: “Mọi thứ này đã xảy ra vì một kẻ ngu ngốc tên là George Bush.”
Trump liên tục nói với Mattis rằng quan chức quốc phòng đã được trao cơ hội nhưng đã thất bại.
“Tôi đã cho các anh những gì anh yêu cầu: Quyền hạn không giới hạn, không bị cấm. Anh đang thua. Anh đang bị đá đít. Anh đã thất bại,” Trump nói.
Quyết tâm kết bạn với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un, Trump quyết định rằng ông muốn tặng Kim một số quà từ Mỹ - những món quà mà sẽ vi phạm lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ mà cuối cùng phải được miễn, theo cuốn sách Bolton.
Khi Bolton kể lại cuộc gặp Trump-Kim tại Singapore, hội nghị thượng đỉnh đầu tiên của các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ và Triều Tiên, Bolton đã chỉ trích các nỗ lực ngoại giao của Trump, nói rằng tổng thống quan tâm rất ít đến các chi tiết về nỗ lực phi hạt nhân hóa và coi đó chỉ là một “hành động để được lòng công chúng.”
Ông mô tả chuyện này một cách rộng rãi - bao gồm cả những gì Kim và các cố vấn của ông nói, và những gì Trump và các cố vấn của ông đã trả lời, đưa ra một tường thuật có một không hai về một sự kiện lịch sử.
“Ông Trump nói. . . với tôi, ông ấy đã sẵn sàng ký một thông cáo không có nội dung bền vững, có cuộc họp báo để ông ta có thể tuyên bố chiến thắng và sau đó cuốn gói đi về,” ông Bolton viết.
Trong những tháng sau hội nghị thượng đỉnh, Bolton đã mô tả mối quan tâm thái quá của Trump với việc ông Pompeo chuyển một bản sao của “Rocket Man” có chữ ký của Elton John tựa trên CD cho Kim trong chuyến thăm tiếp theo của ông Pompeo. Trump đã sử dụng thuật ngữ “Little Rocket Man" (cậu tên lửa nhỏ) để chỉ trích nhà lãnh đạo Triều Tiên nhưng sau đó đã cố gắng thuyết phục Kim rằng đó là một thuật ngữ của tình cảm.
“Có vẻ như ông Trump đã không nhận ra rằng ông Pompeo không thực sự gặp Kim Jong Un [trong chuyến đi], hỏi liệu ông Pompeo đã trao đĩa hay không,” viết Bolton. “Pompeo không đưa. Đưa CD này cho Kim đã là một ưu tiên cao trong vài tháng.”
John Hudson, Rosalind S. Helderman và Tom Hamburger đã đóng góp cho báo cáo này.
Translation by Cookie Duong.
Comments