Translated from The Wall Street Journal 's article How Accurate Are Covid-19 Rapid Home Tests, and When Should You Use Them?
By Sumathi Reddy, on 20-09-2021, 09:00:00
Các xét nghiệm (tests), bao gồm BinaxNOW của Abbott, đã bắt đầu được bày bán tại các hiệu thuốc. Sau đây là những gì bạn cần biết về cách sử dụng cũng như mức độ tin cậy của chúng.
Stephanie Shultz, một bà mẹ có bốn con sống tại Louisville, Ky, đã bắt đầu tích trữ các bộ test nhanh Covid-19 từ hồi tháng 7. Có tận 20 hộp, cô phát biểu: “Tôi nhận ra bọn trẻ sắp quay lại trường học và chúng tôi sẽ cần đến chúng."
Và cô đã đúng. Dù cho lũ trẻ đã được tiêm phòng, cô vẫn test ít nhất một lần mỗi khi có các ca nhiễm mới tại trường. Cô cũng cho bạn bè mình các bộ test. Khi số ca nhiễm tăng lên, các buổi hẹn tại trung tâm lấy mẫu trở nên khó đặt hơn, còn các bộ test nhanh lại nhanh chóng bốc hơi khỏi kệ hàng.
Các bộ test nhanh kháng nguyên Covid-19 đang là nhu yếu phẩm bán chạy mùa thu này. Bạn có thể mua tại cửa hàng hoặc đặt qua mạng, đưa vào mũi ngoáy và nhận kết quả sau 15 phút. Bộ test nhanh này cho ra kết quả nhanh hơn nhiều so với các test PCR được thực hiện ở các phòng khám hay hiệu thuốc đôi khi mất mấy ngày mới có kết quả. Tuy nhiên, test PCR vẫn nhạy hơn trong việc nhận định virus, và hoạt động theo cách hoàn toàn khác.
Bộ test BinaxNOW, sản xuất bởi Abbott Laboratories, đang là mặt hàng test kháng thể nhanh bán chạy nhất. Các bộ test khác được FDA Hoa Kỳ cấp phép bao gồm Ellume Covid-19 Home Test và QuickVue do Quidel sản xuất.
Các bộ test này đang bốc hơi nhanh chóng khỏi các quầy hàng. Một vài trường học và người sử dụng lao động đã dùng chúng trong nỗ lực giảm thiểu lây nhiễm cũng như thời gian cách ly. Một vài người cũng yêu cầu khách mời sử dụng bộ test trước khi tham gia các buổi tụ họp như đám cưới. Kế hoạch ứng phó với Covid-19 mới của tổng thống Biden nhằm phổ biến cũng như cung ứng đủ số lượng các bộ tests, mỗi bộ có thể tốn khoảng từ 14 đến 25 đô hoặc hơn.
Vậy những bộ test này đáng tin cậy đến đâu và khi nào nên sử dụng chúng? Sau đây là lời phát biểu từ các nhà khoa học.
Khi bạn có các triệu chứng
Theo các nhà khoa học, các bộ test nhanh đáng tin cậy nhất khi sử dụng cho những người có triệu chứng. Trong trường hợp này, các bộ test nhanh có hiệu quả ngang ngửa với các các xét nghiệm PCR được thực hiện ở các phòng thí nghiệm, thường do các bác sĩ chẩn đoán và phải mất một hoặc vài ngày để có kết quả. Các bộ xét nghiệm kháng nguyên nhanh sẽ phát hiện ra protein của virus, trong khi các bài test PCR nhạy hơn sẽ phát hiện RNA của chúng.
Vậy nên, nếu bạn đang cố tìm hiểu xem mình đang hắt hơi do dị ứng hay do Covid-19, hay khi đứa con 5 tuổi của bạn chảy nước mũi do cảm lạnh hay Covid, test nhanh là một lựa chọn tốt.
Gigi Gronvall, một học giả cấp cao tại Johns Hopkins Center for Health Security, dẫn đầu nỗ lực lần theo sự phát triển và tiếp thị của các bộ test nhanh cho biết: “Đã có những nghiên cứu chỉ ra rằng các bộ xét nghiệm kháng nguyên nhanh gần tốt bằng xét nghiệm PCR - xác suất khoảng 80% - khi ai đó đang có khả năng lây nhiễm."
Một chuyên gia chăm sóc sức khỏe trình bày cách thức hoạt động của bộ test tại nhà của BinaxNOW sản xuất bởi Abbott Lab.
PHOTO: ABBOTT LABS/REUTERS
Theo Omai Garner, giám đốc vi sinh lâm sàng trong hệ thống chăm sóc sức khỏe UCLA, nói: Nếu bạn có các triệu chứng mà kết quả cho ra âm tính, hãy theo dõi chúng. Nếu triệu chứng tệ đi, hãy đi xét nghiệm PCR. Nếu không đặt hẹn được, hãy test nhanh thêm một lần nữa.
Xét nghiệm không có triệu chứng
Nếu bạn đã tiếp xúc với một người nhiễm Covid-19 nhưng bản thân không có triệu chứng gì, các test nhanh sẽ không đáng tin cậy, trích lời các nhà khoa học.
Tuy nhiên, Albert Ko, chủ nhiệm bộ môn dịch tễ học về các bệnh do vi sinh vật tại Trường Y tế Công cộng Yale cho biết các xét nghiệm nhanh có thể hữu ích nếu bạn thực hiện chúng nhiều lần trong vài ngày. Ông gợi ý rằng hãy xét nghiệm bản thân hai hoặc ba ngày một lần. “Có một lợi thế tích lũy của việc xét nghiệm nhiều lần."
Tuy nhiên, một số bác sĩ, bao gồm Garner, lại nói rằng nếu bạn đang test nhanh nhiều lần sau khi phơi nhiễm, tốt hơn vẫn là đi xét nghiệm PCR. Nếu bạn phải chờ 5 ngày mới có kết quả PCR, bạn có thể bổ sung các bài test nhanh trong lúc đó.
Xét nghiệm đúng cách
Các bộ test nhanh tại nhà hoạt động tương tự các bộ test nhanh tại các phòng khám y tế. Tuy vậy, xét nghiệm tại nhà có thể kém chính xác hơn do chưa được đào tạo dẫn đến lấy mẫu chưa đúng cách.
Amy Karger, phó giáo sư y học phòng thí nghiệm và bệnh học tại University of Minnesota Medical School cho biết, theo một nghiên cứu so sánh hiệu suất của các tests nhanh trong cơ sở chăm sóc sức khỏe với các tests nhanh tại nhà cho thấy hiệu suất tại nhà giảm nhẹ, do người dân mắc nhiều lỗi hơn.
Các xét nghiệm kháng nguyên nhanh, bao gồm QuickVue do Quidel thực hiện, phát hiện protein của virus, trong khi xét nghiệm PCR phát hiện RNA của virus.
PHOTO: QUIDEL
Nó khá đơn giản nếu bạn đọc kỹ hướng dẫn, nhưng không phải ai cũng làm được. Các bác sĩ cho biết, bạn cần chắc chắn rằng mình đã ngoáy bên trong mỗi cánh mũi đúng cách.
Bác sĩ Karger nói: “Nếu cảm thấy bản thân không thể tự lấy mẫu đúng cách được, hãy nhờ một ai đó để đảm bảo có thể chạm đến niêm mạc trong cả hai bên mũi. Nếu bạn không lấy đủ mẫu, nó có thể dẫn đến trường hợp giả âm tính.”
Ông cũng nhắc thêm việc kiểm tra kết quả đúng thời điểm như trong hướng dẫn cũng quan trọng, đọc kết quả quá sớm hay quá muộn cũng có thể dẫn đến sai sót.
Kiểm tra trước các bữa tiệc tối, đám cưới hay tụ tập
Các nhà khoa học nói rằng các bộ test nhanh tại nhà có thể là một công cụ hữu ích - mặc dù không đáng tin cậy - trong việc sàng lọc quan khách cho các sự kiện như đám cưới, tiệc tối trong nhà hoặc đám tang. Test nhanh sẽ không bắt được mọi trường hợp, nhưng nó sẽ phát hiện những người dễ lây nhiễm nhất.
Với các bộ test nhanh Covid-19, bao gồm cả bộ xét nghiệm tại nhà của Ellume, bạn xoay que tăm bông ở cả hai lỗ mũi và nhận kết quả sau khoảng 15 phút. Alexandria Sage và hôn phu đã sử dụng bộ test nhanh để sàng lọc khách mời trước lễ cưới tại thành phố Kansas, Mo. Cô Sage, 30 tuổi sống ở Washington, DC cho biết: “Mọi người sẽ đến sớm 15 phút, họ quay lại xe sau khi được chúng tôi phát bộ test, sau đó cho chúng tôi xem kết quả âm tính và vào trong. ” Khoảng 35 người tham dự đều cho kết quả âm tính. Cô Sage nói: “Bà tôi, 91 tuổi, đã được tham dự sự kiện trong nhà lần đầu tiền với cả gia đình sau 2 năm. Mục tiêu của chúng tôi là để cho mọi người có thể thoải mái và cảm thấy bình thường phần nào.” Việc sàng lọc như vậy khiến một số bác sĩ lo lắng. Tiến sĩ Garner lo ngại rằng kết quả xét nghiệm nhanh mang lại cho những người không có triệu chứng cảm giác an toàn giả. “Mục tiêu ở đây là càng cẩn trọng càng tốt, bạn hy vọng có thể phát hiện ra người đó một hoặc hai ngày trước khi họ có triệu chứng. Đó là người bạn không muốn hiện diện trong đám cưới của mình."
Người dịch: Duong Nguyen
Biên tập: Le Tran
Comments