Translated from The Economist article The spreading scourge of voter suppression
Hãy tôn trọng chứ đừng tước đoạt quyền bầu cử của người dân.
The Economist, ngày 10 tháng 10, 2020
Getty Images
Một vị Tổng thống nhập viện, một con virus trong Nhà Trắng, một cuộc chiến vì Tối cao Pháp viện, hồ sơ khai thuế của Tổng thống bị lộ: thật quá đủ để làm bạn choáng váng. Giữa sự hỗn loạn của chiến dịch tranh cử, sẽ rất dễ để bạn bỏ qua một diễn biến ít điên cuồng hơn nhưng vẫn có thể để lại hậu quả nghiêm trọng cho nền dân chủ Hoa Kỳ. Đó là việc đàn áp phiếu bầu. “Quyền bầu cử thuộc về người dân,” dẫn lời vị lãnh đạo vĩ đại nhất của Đảng Cộng hòa. Vậy thì Abraham Lincoln sẽ phải lý giải như thế nào cho nỗ lực ngăn cản người dân tham gia bầu cử của các đảng viên Cộng hòa tại Florida, Bắc và Nam Carolina, Texas, Wisconsin và những bang tranh chấp khác.
Cáo buộc về việc đàn áp cử tri thiểu số không phải là chuyện mới. Những cuộc đàn áp đó thường quá khích và khó chứng minh. Tuy vậy, hành động của Greg Abbott ở Texas lại nổi bật hơn cả (đọc thêm). Vào ngày 1 tháng 10, Thống đốc thuộc Đảng Cộng hòa đã hạn chế số lượng thùng phiếu xuống chỉ còn một thùng cho mỗi hạt. Đối với 4.7 triệu dân của hạt Harris với 70% dân số là người da màu và có khuynh hướng bầu cho đảng Dân chủ, đây là một sự bôi bác đối với nước Mỹ.
Ông Abbott lặp lại những gì Tổng thống Donald Trump đã nói và cho rằng việc này là cần thiết để ngăn chặn gian lận bầu cử. Cơ quan lập pháp của bang Wisconsin (do đảng Cộng hòa chiếm đa số) cũng lập luận tương tự để biện minh cho những hạn chế bầu cử sớm trong bang của mình. Tương tự, cơ quan này ở cả hai bang Carolina cũng kiên quyết yêu cầu phải có chữ ký của người làm chứng trên những lá phiếu được bỏ qua thư. Chống gian lận cử bầu cử là một lập luận khá xuôi tai. Một số biện pháp của Đảng Cộng hoà, có cả Texas, bao gồm việc siết chặt các quy định bỏ phiếu sớm liên quan tới Covid-19 mà chính họ đã đệ trình trước đây. Tuy nhiên, trong thực tế, mối lo ngại về gian lận bầu cử mà các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa nhắc đi nhắc lại ở 25 bang trong suốt một thập kỷ trở lại đây hoàn toàn vô căn cứ. Điều này khiến cho họ khó duy trì lập luận chống lại những quy định đặc biệt vì Covid-19.
Trường hợp gian lận bầu cử duy nhất trong thời gian gần đây liên quan tới một nhà hoạt động thuộc đảng Cộng hòa ở bang Bắc Carolina. Chưa có bằng chứng nào cho thấy sẽ có một cuộc gian lận bầu cử quy mô lớn bởi Đảng Dân chủ như tuyên bố của các thành viên Đảng Cộng hòa. Ông Trump, người đã cho rằng có năm triệu phiếu bầu bất hợp pháp dành cho Hillary Clinton trong cuộc bầu cử năm 2016, đã thành lập một uỷ ban để tìm kiếm gian lận. Nhưng ủy ban này đã trở về tay trắng. Trong khi đó, những sự hạn chế được đặt ra bởi Đảng Cộng hòa lại không ngừng gia tăng.
Ở ba bang Georgia, Ohio và Texas, có ít nhất 160,000 người, chủ yếu là người da màu, bị xoá tên hoặc bị đánh dấu (xoá sau) khỏi danh sách cử tri vào năm 2018-2019. Mặc dù hiệu quả của những biện pháp được đưa ra gần đây chưa rõ ràng, bang Florida gợi ý cho những gì có thể xảy đến. Bang này đã bỏ phiếu vào năm 2018 để công nhận quyền bỏ phiếu cho những tội phạm đã hoàn thành án phạt, ước tính khoảng 1.4 triệu người (bao gồm ⅕ dân số người da đen ở Florida). Cơ quan lập pháp (do Đảng Cộng hòa chiếm đa số) đã thông qua một điều luật nhằm gây phiền hà cho những người này bằng cách yêu cầu họ phải hoàn thành đóng phạt trước. Những người đã từng bị kết án thường có xu hướng ít đi bỏ phiếu nhưng điều luật trên đã dựng lên một rào cản quan liêu đáng kể, thậm chí đối với những người có khả năng đóng phạt. Trong khi hạn chót đăng ký đi bầu ở bang Florida đã qua trong tuần này, có lẽ chỉ có ⅙ đã đăng ký.
Việc ông Trump đe dọa sẽ không chấp nhận kết quả bầu cử làm dấy lên mối lo ngại về một cuộc khủng hoảng hiến pháp. Điều này phải được quan tâm nghiêm túc. Tuy vậy, có lẽ việc đàn áp phiếu bầu mới thật sự để lại thiệt hại lâu dài cho nền dân chủ. Việc một đảng trong nền dân chủ lại định hướng tư tưởng chính trị của mình qua việc đàn áp phiếu bầu là rất tai hại. Và sử dụng nó như một công cụ chính trị ở một đất nước mà việc người Mỹ gốc Phi bị tước quyền bầu cử vẫn còn trong ký ức của những người còn sống là một nước đi sai lầm.
Chiến thuật này là “đỉnh cao” của những đảng viên Cộng hoà có tầm nhìn ngắn hạn. Thật vậy, Thống đốc bang Georgia có thể giữ ghế của mình bằng việc đàn áp những cử tri gốc Phi. Nhưng đảng của ông, sớm hay muộn, sẽ thua trong cuộc bầu cử nếu họ không thu hút được cử tri da màu. Càng xâm hại những kỳ bầu cử theo cách mà đảng của Abraham Lincoln đang lạm dụng, họ lại càng gây bất bình với người da màu.
Người dịch: Huy Nguyen
Biên tập: Derek P.
Comments