Người da Đen cảm thấy đau đớn và mất mát của sinh mạng người cùng màu da như thể chính dòng máu của chúng tôi đã bị hành hung bởi vì điều đó có thể xảy ra một cách dễ dàng.
Jemar Tisby, ngày 10 tháng 6, 2020
Translated from The Atlantic article The Familial Language of Black Grief.
Những người biểu tình ôm nhau đầu cảm xúc ở West Baltimore sau cái chết của Freddie Gray, 25 tuổi, người đã chết khi bị tạm giam bởi cảnh sát năm 2015. YUNGHI KIM / HÌNH ẢNH BÁO AP
Tôi kể một trò đùa để phá vỡ sự căng thẳng. "Mọi người nhớ thắt dây an toàn, bởi vì cảnh sát chắc chắn sẽ kéo "vịn" mình tối nay." Các nhà tâm lý học nói rằng tiếng cười làm giảm căng thẳng và lo lắng-- tôi nghĩ đó là những gì tôi đã muốn trong phút đó. Chúng tôi là năm người đàn ông da đen ngồi trong một chiếc xe rất đẹp, một chiếc Range Rover màu đen, chuẩn bị đi chơi đêm trong thành phố. Khi tôi nhớ lại, chúng tôi thực sự đã chơi tới bến ở quán cà phê địa phương với cà phê lattes và cà phê rót của mình.
Đó là mùa thu năm 2015 và cụm từ Black Lives Matter khi đó, như bây giờ, là chủ đề của một cuộc đối thoại quốc gia. Chúng tôi đã thấy một loạt các video ghi lại cảnh cảnh sát hành hung hay giết những người da đen không vũ trang, và điều này đã nằm trong tâm trí của chúng tôi tối hôm đó, làm cách nào mà một con người có thể nhanh chóng bị hạ thấp xuống để chỉ còn làm một cái hashtag (khẩu hiệu # thường được dùng trên Twitter) như vậy. Tất cả chúng tôi cảm thấy như chúng tôi có thể là người tiếp theo bị bức hại. Cảnh sát có thể dễ dàng dừng chúng tôi lại mà không có lý do. Đơn giản là họ chỉ cần phải nói rằng chúng tôi "phù hợp với mô tả."
Nếu bạn hỏi mỗi người ngồi trong chiếc SUV đó, ai cũng có thể kể cho bạn về một cuộc chạm trán kinh hoàng mà anh ấy đã gặp với cảnh sát trong những cuộc dừng giao thông thường lệ hoặc một trường hợp nhận dạng nhầm hoặc bị cho là có tội. Rà soát quần áo, chống tay lên xe, đối mặt với một khẩu súng được rút ra, còng tay, bị chửi rủa-- các hình thức khác nhau của cùng một loại khủng bố mà thường là mô tả của những tương tác giữa các nhân viên thực thi pháp luật và người da đen trong nhiều thập kỷ. Chính cảm giác san sẻ nguy hiểm này đã khiến chúng tôi cảm thấy tôi không chỉ là bạn bè, mà là anh em.
Tôi đã nghĩ về sự thông hiểu không cần nói ra mà người da đen đã chia sẻ gần đây khi tôi nghe bài phát biểu của cựu cầu thủ NBA Stephen Jackson về George Floyd, người bạn đã bị giết bởi một sĩ quan cảnh sát da trắng ở Minneapolis vào ngày 25 tháng 5, "Tôi đang ở đây vì họ sẽ không hạ bệ nhân phẩm của George Floyd, người anh em song sinh của tôi... Các người không thể nói với tôi rằng [cảnh sát viên] đó không cảm thấy rằng nghĩa vụ của hắn ta là giết anh tôi, và hắn biết hắn sẽ thoát trách nhiệm. Jackson và Floyd đã biết nhau trong nhiều năm. Kinh nghiệm được chia sẻ, tiếng cười, và quá khứ đã làm cho họ trở thành bạn bè. Nhưng khi viên cảnh sát giết Floyd, Jackson đã thương tiếc người "anh em song sinh" và cũng là người "anh trai" của mình.
Một trong những điều cuối cùng mà Floyd, 46 tuổi, đã làm khi anh ta bị giết là gọi tên người mẹ quá cố của mình. "Mẹ ơi ... Con xong rồi." Anh ta có thể được nghe nói trong video ghi lại vụ việc. Các cuộc biểu tình theo sau đó đã nhặt lên câu khóc vang đó. Một người mang biển hiệu ghi rằng "Tất cả các bà mẹ đã được triệu tập khi George Floyd gọi tên mẹ mình."
Khái của niệm gia đình bão hòa cuộc đấu tranh tự do cho người da Đen trong tất cả các khía cạnh của nó, đặc biệt là mối đe dọa của sự tàn bạo của cảnh sát. Dưới sự giám sát liên tục, sự nghi ngờ và bạo lực của các cơ quan thực thi pháp luật ở Mỹ, những người da đen có một mối quan hệ họ hàng trong tai ương. Một tình anh em and tình chị em của đau khổ. Giống như bất kỳ gia đình nào, chúng tôi không được chọn nó. Cảm giác đoàn kết thông qua khó khăn này bị ép buộc lên chúng tôi bởi sự áp bức mà chúng tôi phải chịu đựng trong một xã hội tôn vinh da trắng thượng đẳng.
Ngay cả với những người mà chúng tôi không biết hoặc những người mà chúng tôi hầu như không biết, người da đen nói chung có thể hiểu được trải nghiệm bị trị an không chỉ bởi thi hành pháp, mà bởi bất kỳ ai được coi là người da trắng. Sự tàn bạo của cảnh sát cảm thấy như một vấn đề vừa cũ vừa mới một cách thân mật mỗi khi nó xảy ra. Chúng tôi cảm thấy đau đớn và mất mát của sinh mạng người cùng màu da như thể chính dòng máu của chúng tôi đã bị hành hung bởi vì điều đó có thể xảy ra một cách dễ dàng.
Vào tháng 7 năm 2013, ngay sau khi một bồi thẩm đoàn phát quyết rằng kẻ giết người của Trayvon Martin không có tội, Tổng thống Barack Obama đã có một bài phát biểu, trong đó ông nói: "Quý vị biết đấy, khi Trayvon Martin mới bị bắn, tôi đã nói rằng đó có thể là con trai tôi."
Obama đã sử dụng ngôn ngữ của gia đình để truyền đạt lý do tại sao, ngay cả khi ông là tổng thống Hoa Kỳ, ông vẫn nhìn nhận bản án đó từ góc nhìn quá cá nhân. Obama, cùng với vô số người da đen khác, đã thương tiếc cái chết của Martin và sự tha bổng của kẻ giết em ấy như thể Martin là con trai hoặc anh em của chúng ta.
Tôi nhớ cái chết của Philando Castile đã đánh động đến tôi một cách đặc biệt khó khăn. Năm 2016, một sĩ quan cảnh sát đã giết Castile trong một lần dừng giao thông thường lệ. Castile nói với cảnh sát rằng anh ta có một khẩu súng được đăng ký hợp pháp trong xe. Trong lời khai của mình, viên cảnh sát nói rằng anh ta đã "sợ hãi cho mạng sống mình," trước khi anh ta bắn bảy viên đạn vào xe. Bạn gái của Castile, Diamond Reynolds, đã quay lại hậu quả trên máy ảnh điện thoại di động của mình, trong khi cô con gái 4 tuổi ngồi ở ghế sau.
Tôi chưa bao giờ gặp Castile, nhưng nghe về cái chết của anh ta đã gây đau đớn như vừa mất một người anh em. Tôi có thể hình dung bản thân mình trong tình huống tương tự--bị dừng lại bởi cảnh sát với người bạn đời và đứa con của tôi trong chiếc xe gia đình, định nghĩa của cụm từ vô hại. Tuy nhiên, một sĩ quan cảnh sát vẫn có thể nhìn thấy được hình hài màu đen của tôi, như họ đã nhìn người anh em Castile, như một mối đe dọa cần phải được vô hiệu hóa bằng cách sử dụng vũ lực chết người.
Ngôn ngữ gia đình này mang tính ẩn dụ, dĩ nhiên là tôi biết rằng nỗi đau mà tôi cảm thấy khi Castile bị giết chết không thể so sánh với những gì người thân của anh ta cảm thấy. Nhưng đó là một phép ẩn dụ tốt nhất mà người da Đen có để thể hiện sự đau buồn đã liên kết chúng tôi.
Và giống như tất cả các gia đình, tình anh em của sự đau khổ này rất phức tạp. Nó không phải là Brady Bunch (chương trình gia đình hài sitcom nổi tiếng ở Mỹ). Phong trào cho Black Lives Matter có lý lẽ và sự thù địch của nó; mọi người bị ghẻ lạnh với nhau. Đôi khi người da đen từ chối mối quan hệ với cộng đồng của họ. Một số không thấy các vấn đề như sự tàn bạo của cảnh sát là bắt nguồn từ các áp bức trong lịch sử. Một số người da đen nghĩ rằng cách để tiến lên trong một xã hội da trắng thượng đẳng là tránh xa những người da đen. Như chúng tôi thường nói, "Không phải gia đình màu da đều là gia tộc."
Nhưng khi quyền lực thượng đẳng của người da trắng cũng gây thiệt hại cho những kiểu người da đen này, điều mà hầu như luôn luôn xảy ra, chỉ có một cộng đồng sẽ hiểu và tập hợp xung quanh họ, có thể với một lời phàn nàn rằng "Đã nói rồi" trước đã.
Các gia đình có thể cãi nhau đến mấy, nhưng họ đều có xu hướng đến với nhau trong một cuộc khủng hoảng. Ngay bây giờ, cuộc khủng hoảng về sự tàn bạo của cảnh sát đã một lần nữa đưa ra một lý do để người da đen trên khắp đất nước, và thậm chí cả thế giới, tập hợp để bảo vệ lẫn nhau.
JEMAR TISBY là tác giả của Màu sắc của Thỏa hiệp: Sự thật về sự phức tạp của Giáo hội Hoa Kỳ trong Đồng Loã với Chủ Nghĩa Phân Biệt Chủng Tộc. Ông là ứng cử viên PhD trong lịch sử tại Đại học Mississippi.
Translation by Cookie Duong
Comments