Những người mua thẻ vaccine giả: con mồi béo bở cho những kẻ lừa đảo

Translated from The Guardian's article They tell you what you want to hear’: people buying fake vaccine cards get scammed themselves

By Samira Sadeque, on 11-11-2021, 01:00:00

Tuy Vaccine Covid miễn phí, nhưng một số người vẫn cố gắng kiếm lấy thẻ vaccine giả chỉ rồi để bị lừa bởi những tên tội phạm khác. Với $350, tài khoản Telegram NoVac Team rao bán cho phóng viên Guardian một thẻ vaccine giả. Họ nói, giá đó sẽ bao gồm việc đăng ký trạng thái tiêm vaccine ở cơ sở dữ liệu của Trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC), nơi mà dữ liệu được liên kết với với hồ sức khoẻ của phóng viên. Sự thật là, CDC không lưu trữ bất kỳ hồ sơ tiêm chủng nào hay cung cấp thẻ vaccine dán nhãn CDC cho người dân. Novac Team là một kẻ lừa đảo, một trong rất nhiều tên trên dịch vụ nhắn tin Telegram rao bán thẻ vaccine giả cho những người anti-vaccine, và lừa lấy tiền của họ. Thị trường trôi nổi của thẻ vaccine giả ngày càng phát triển khi nhiều bang bắt đầu thi hành các quy định về vaccine đối với việc tụ tập công khai, và các nhà tuyển dụng yêu cầu bằng chứng về việc tiêm chủng. Tìm kiếm trên Google cho cụm từ “thẻ vaccine giả” cũng tăng lên khi ngày 04/01/2022, ngày mà lệnh bắt buộc tiêm chủng có hiệu lực trên toàn quốc, ảnh hưởng đến 83 triệu người lao động đang đến gần hơn. Nhưng nhiều người cung cấp thẻ vaccine giả chính là những tên lừa đảo, chúng sẽ thu tiền từ những thẻ giả mạo và biến mất. The Guardian đã xác định được bảy người bán đã bị một nhóm cảnh báo lừa đảo trên Telegram gắn cờ nhiều lần, nhằm cảnh báo cho những người đang tìm mua thẻ vaccine giả. Home Boy, ở Cameroon, bán thẻ vaccine với giá $170 với tuyên bố rằng anh ta sẽ giao hàng trong vòng 48 giờ. Anh ta nói rằng mình đã làm việc với hơn 250 người trong ba tháng vừa qua. Khi được hỏi về tin đồn của sự lừa đảo tràn lan trên nền tảng này, anh ta chia sẻ “bằng chứng” của những thẻ vaccine mà anh ta đã làm. Anh ta nói: “Nếu chúng ta làm việc cùng nhau, ta phải bắt đầu từ việc xây dựng lòng tin” Với $149, người dùng “Admin 24/24” ở Úc nói rằng họ có thể cung cấp thẻ vaccine điện tử “cho mọi quốc gia”. Một kẻ lừa đảo khác với tên “Stella Bright” đã hứa rằng sẽ gửi mã QR cung cấp bởi những bác sĩ “làm việc với chính quyền nhưng sẵn sàng cứu thế giới”. Khi được hỏi liệu đó có phải là lừa đảo không, cô ta nói: “Chúng tôi là một phần của việc chiến đấu chống lại những kẻ lừa đảo trên Telegram và đang làm việc đúng đắn. Trong thời kỳ khó khăn như hiện nay, chúng ta cần những anh hùng mới có thể bảo vệ con người một lần nữa khi chính quyền đã thất bại” Vaccine miễn phí, đơn giản và an toàn, nhưng một số người lại chọn dành hàng tuần cố gắng kiếm lấy thẻ vaccine giả, chỉ rồi để bị lừa bởi những tên tội phạm khác, mất tới hàng trăm USD. Maggie mất tới hai lần thử và $450 trước khi cô ấy nhận ra rằng cô ấy sẽ không nhận được thẻ vaccine giả mà mình đang tìm mua. Người bán đầu tiên mà Maggie xác định hoá ra là một kẻ lừa gạt. “ Lần thứ hai, tôi đã ít tin tưởng hơn nhưng vẫn muốn tin rằng sẽ có cách”, cô ấy cho biết. “Tôi rơi vào bẫy lần nữa, tôi đã rất tức giận.” Người bán thứ hai gửi cho cô ấy một tin nhắn lạ lùng sau khi nhận khoản thanh toán ban đầu. Họ nói: “Tôi sẽ cần thêm một ít tiền để hoàn tất đăng ký của cô." Maggie trả lời rằng cô ấy không còn tiền nữa. Là một bà mẹ đơn thân, cô ấy phải mượn $350 cho khoản thanh toán ban đầu. Nghĩ rằng mình có thể bị lừa một lần nữa, cô ấy đành rút lui. Maggie nói với The Guardian “Tôi không còn tin bất cứ ai trong số họ nữa. Tôi chưa từng gặp dù chỉ một người [cố gắng mua thẻ vaccine giả] tìm được ai đó có thật. Những người nói rằng họ có - thường có móc nối với những kẻ lừa đảo hoặc là tài khoản khác của chúng.” Trong khi Maggie đã được tiêm vaccine đầy đủ, cái mà cô ấy cho rằng mình bị “ép buộc”, cô ấy đã tìm kiếm thẻ vaccine cho cô con gái vị thành niên của mình, là một diễn viên. Con gái cô bị “đối xử như cùi hủi” ở Hollywood vì chưa được tiêm vaccine, và bị mất việc, không được tham gia lớp học diễn xuất. Cô ấy tìm thấy rất nhiều nhóm trên Telegram, với những người bán cung cấp thẻ vaccine giả cho “những người cần giấy chứng nhận nhưng không sẵn sàng tiêm vaccine” Cô ấy nói: “Họ nói với bạn bất cứ gì bạn muốn nghe để lừa lấy tiền của bạn” Maggie tin rằng hầu hết mọi người trên ứng dụng đều là những kẻ lừa đảo. Đó là lý do tại sao tôi tạo một nhóm để cảnh báo mọi người. “Tôi biết rằng nếu tôi ở trong hoàn cảnh này và rơi vào bẫy, những người liều lĩnh hơn và ở trong những hoàn cảnh tồi tệ hơn cũng sẽ rơi vào bẫy đó.” Nhóm của Maggie hiện là một trong những nhóm đầu tiên được nhìn thấy khi một người tìm kiếm thẻ vaccine giả trên ứng dụng. Một người ở nhóm cảnh cáo lừa đảo trên Telegram nói rằng cô ấy đã mất hơn $350 cho một người giả danh người bán trên Facebook. Người dùng đó cho biết họ đã rất liều lĩnh mua thẻ vaccine giả để có thể gặp lại gia đình. Họ viết: “Mất tới ba ngày để tôi có thể làm ra số tiền nhiều như vậy”. Sara, ở Úc, đã bị lừa bởi năm người và mất tới hơn $1.000. Cô ấy mắc Covid vào tháng Ba và nói với The Guardian rằng cô ấy tin mình đã có đủ miễn dịch từ việc mắc bệnh nên không cần vaccine. Ở nhiều bang, thẻ vaccine là những mảnh giấy công nghệ thấp, về lý thuyết có thể bị làm giả dễ dàng. Maggie cho biết cô ấy không thể chỉ sao chép nó vì cô không biết ai có thẻ trống để cô có thể sao chép. Cô cho biết người bán thường hứa hẹn thoả thuận bao gồm nhập hồ sơ vaccine của người mua vào cơ sở dữ liệu của Dịch vụ Sức khoẻ và Con người trong trường hợp các bác sĩ cần truy cập vào hồ sơ đó, dù cho, một lần nữa, những dữ liệu đó không tồn tại. Một số người dùng xác nhận họ đã báo cáo một số tài khoản trên Telegram, nhưng ứng dụng mới chỉ đưa ra những can thiệp rất nhỏ. Một số tài khoản bị gắn cờ lừa đảo trong nhóm của Maggie biến mất vài ngày sau đó. Nhưng những tài khoản khác, như được đề cập ở trên, vẫn hoạt động bình thường. Nguyên tắc cộng đồng của Telegram nghiêm cấm hành vi lừa đảo, nhưng lại không nêu rõ loại hành động nào là chống lại những nguyên tắc đó. The Guardian đã liên hệ với Telegram nhưng không nhận được phản hồi. Trong một tuyên bố với The Guardian của PayPal, nơi nhiều kẻ lừa đảo sử dụng để nhận tiền, nói rằng họ không cho phép bán thẻ Vaccine Covid-19 và có “Chính sách không khoan nhượng” với những hoạt động này. Họ nói: “Chúng tôi điều tra kỹ lưỡng những hoạt động không trung thực để đảm bảo dịch vụ của chúng tôi được sử dụng dưới sự tuân thủ chính sách và bám chặt luật hiện hành của địa phương”. Nhưng họ không phản hồi với chất vấn về cách họ kiểm tra những giao dịch đó. Ít nhất một số người đang nhận thẻ vaccine giả. Trong tháng 9, 15 người ở New Jersy và New York đã bị bắt, bao gồm hai phụ nữ đang bán hàng trăm thẻ vaccine giả với giá $200 và mười ba người mua. Người phụ nữ New Jersy, người được biết đến với tên AntiVaxMomma trên Instagram, cung cấp cả bản sao vật lý cũng như việc ghi tên vào cơ sở dữ liệu hư cấu trực tuyến với giá thêm $250. Trong cùng tháng đó, cảnh sát biên giới đã ngăn chặn hai vụ vận chuyển với tổng số 70 thẻ giả ở Pittsburgh, Pennsylvania. Tháng trước, tuần tra biên giới đã bắt được gần một ngàn vụ vận chuyển, mỗi vụ có từ 5 tới 100 thẻ vaccine giả. Trong khi một số thẻ đến từ bên ngoài nước Mỹ, được sản xuất bởi những kẻ làm giả xuyên quốc gia, còn có rất nhiều cách để làm giả thẻ. Một sĩ quan cảnh sát và đồng nghiệp ở Lancaster, Pennsylvania đã bị sa thải vì dùng thẻ trống họ có được từ người nhà của họ trong quân đội.

Maggie và Sara đều cho biết họ đã chấp nhận khả năng rằng họ sẽ không bao giờ nhận được thẻ. “Tôi nghĩ đã có khá nhiều cách để có được chúng vào một thời điểm nào đó (rất sớm).” Maggie nói, “nhưng sau những quy định và nguy cơ bị bỏ tù…Tôi nghĩ tại thời điểm này chỉ còn lại những kẻ lừa đảo.” Tuy vậy, dù không thể gian lận trên hệ thống tiêm chủng quốc gia, họ và các thành viên gia đình vẫn không hề có ý định tiêm vaccine.

Người dịch: Tran Tuan Hanh & Nguyen Quynh

Biên tập: Chau Tran