Translated from Politico article Trump blocks Biden’s incoming staff in unprecedented ways
Thái độ bất hợp tác của ông Trump đối với đội ngũ điều hành mới khiến cho ngay cả người cùng đảng phái với ông cũng phải lo ngại.
Anita Kumar, ngày 17 tháng 11, 2020
Tổng thống Donald Trump vẫn chưa chịu thừa nhận thất bại | Drew Angerer/Getty Images
Lần đầu tiên trong hơn nửa thế kỷ, một chính quyền sắp mãn nhiệm gây khó dễ cho chính quyền mới ở mọi mức độ như vậy và dường như không có ý định dừng lại.
Tổng thống Donald Trump chưa gọi điện cho Tổng thống đắc cử Joe Biden. Đội ngũ tranh cử của ông Trump chưa liên hệ với bên ông Biden. Nhà Trắng và các cơ quan liên bang chưa bàn giao công việc cho đội ngũ Biden. Đệ nhất phu nhân Melania Trump chưa mời bà Jill Biden đến dùng trà tại Nhà Trắng.
Chưa có buổi báo cáo nào được đưa ra về coronavirus, việc rút quân tại Afghanistan và Iraq, hay động thái hung hăng từ Trung Quốc và Iran. Việc kiểm tra lý lịch nhân viên ứng tuyển không được thực hiện. Việc rà soát an ninh cho nhân lực tiềm năng mới của ông Biden cũng vậy.
Sự im lặng này có thể sẽ kéo dài đến tháng Mười Hai, khi các tiểu bang phải chốt kết quả với Quốc hội, theo lời một số đảng viên Cộng hòa nắm rõ về kế hoạch này. Họ nói rằng cho đến lúc đó, ông Trump và đội ngũ của mình sẽ tiếp tục nhấn mạnh rằng họ đã bị chơi gian trong cuộc bầu cử, dùng những cáo buộc thiếu căn cứ về gian lận cử tri để kiện cáo và đòi tái kiểm phiếu nhằm phản bác kết quả.
Chưa hề có tình huống nào tương tự kể từ gần nhất là năm 1963, khi luật liên bang bắt đầu áp dụng quy trình chuyển giao quyền lực hiện đại, quy định việc chia sẻ không gian văn phòng và chi phí cho toàn quá trình.
Động thái này có nguy cơ khiến cho đội ngũ ông Biden thiếu phương hướng khi tiếp quản lực lượng nhân sự liên bang lên đến hàng triệu người vào tháng Một tới, theo lời các cán bộ làm việc dưới nhiều đời tổng thống và những nhà lập pháp ở hai đảng. Họ cũng cho rằng điều này sẽ gửi đi thông điệp tới quốc tế rằng Hoa Kỳ, một hình mẫu cho cả thế giới, đang ở vị thế mong manh và không thể chuyển giao quyền lực một cách trơn tru.
“Việc chuyển giao quyền lực, cho dù miễn cưỡng, là rất quan trọng trước sự chứng kiến của cả thế giới,” trích lời ông Andy Card, cựu Chánh Văn phòng dưới thời Tổng thống George W. Bush, người đã tham gia ba cuộc chuyển giao.
Ngay cả hồi năm 2000, khi cuộc chiến tái kiểm phiếu tại Florida khiến cả nước nín thở suốt nhiều tuần chờ đợi một cái tên tân tổng thống, ông Card cho biết nhân sự của Tổng thống Bill Clinton vẫn cho phép người của ông Bush vào họp về các vấn đề an ninh quốc gia. Đối thủ của ông Bush, đương thời là Phó Tổng thống Al Gore, cũng đã tiếp nhận nhân sự mới.
Năm nay, ông Biden được tuyên bố đắc cử tổng thống vào ngày 7 tháng Mười Một, bốn ngày sau khi đóng hòm phiếu, và giành 306 phiếu Đại Cử tri, nhiều hơn 36 phiếu so với mức mà ông cần. Vậy nhưng một nhân viên được chỉ định của ông Trump, bà Emily Murphy, giám đốc Cơ quan Hành chính Công vụ (GSA), đã không xác nhận ông Biden đắc cử, qua đó ngăn cản quy trình chuyển giao nguồn lực của chính quyền liên bang cho đội ngũ Biden.
Đội ngũ ông Biden đã cố tìm cách vượt qua tình trạng dậm chân tại chỗ này bằng cách thuê nhân viên mới, thành lập các nhóm đánh giá cơ quan công quyền và liên hệ với nhân sự liên bang dưới thời Tổng thống Barack Obama. Họ cũng liên hệ các cán bộ tiểu bang và địa phương, ngay cả khi nhiều đảng viên Cộng hòa, trong đó có Lãnh đạo Đa số tại Thượng viện Mitch McConnell, không công nhận ông Biden đắc cử.
Ông Trump, với 232 phiếu Đại cử tri, vẫn chưa thừa nhận thất bại và vẫn đang tranh cãi về kết quả. “Tôi đã đắc cử!” Ông Trump đăng trên Twitter hôm thứ Hai trước gần 90 triệu người theo dõi, một tuyên bố ông vẫn thường xuyên nhắc lại.
Sử gia về tổng thống Michael Beschloss cho biết rằng một vài vị tổng thống sắp mãn nhiệm đã “nổi giận” về kết quả bầu cử, nhưng “chưa bao giờ các nhà lập quốc dám mơ đến” tình huống một vị tổng thống không chấp nhận thất bại và rời vị trí.
Lực lượng tranh cử của cả ông Trump và Biden cũng như đội ngũ chuyển giao của ông Biden đều chưa phản hồi lời mời bình luận.
Nhà Trắng tuyên bố rằng họ đang làm đúng luật. “Chính quyền Trump đang tuân thủ mọi quy định của pháp luật,” phát ngôn viên Nhà Trắng Judd Deere cho biết.
Cố vấn an ninh quốc gia của ông Trump, ông Robert O’Brien, hứa rằng sẽ có một cuộc chuyển giao quyền lực gọn gàng nếu ông Biden được xác nhận đắc cử. Tuy nhiên, một số đồng minh đảng Cộng hòa của tổng thống, trong đó có nhân sự của ông Trump, nói rằng ông Trump chưa chắc sẽ tham dự lễ nhậm chức của ông Biden. Nếu không tham dự, ông Trump sẽ là tổng thống thứ tư sau John Adams, John Quincy Adams và Adrew Johnson coi thường người kế nhiệm đến mức bỏ qua lễ nhậm chức, theo ông Thomas Balcerski, giảng viên Đại học Đông Connecticut, người nghiên cứu về chuyển giao quyền lực và nhậm chức. Hai tổng thống khác cũng không tham dự nhưng vì lý do khác. “Điều này là chưa từng thấy trong thời hiện đại,” ông Balcerski cho hay. “Tổng thống Trump đã lại một lần nữa chính trị hóa một khía cạnh của chính quyền dân chủ vốn cần phải được phi chính trị hóa.”
Chính quyền ông Trump bắt đầu lên kế hoạch cho khả năng chuyển giao quyền lực kể từ tháng Năm, theo luật quy định, thành lập những nhóm cán bộ dày dạn nhằm cố vấn cho các đơn vị công quyền về công tác chuẩn bị. Đội ngũ ông Biden cũng bắt đầu sắp xếp lực lượng từ cách đây vài tháng, tập trung vào nhân sự và chính sách, theo lời một số thành viên.
Tuy nhiên, cho đến khi GSA xác nhận người đắc cử, đội ngũ của ông Biden chưa được tiếp cận thông tin. Đây là một tình huống chưa có tiền lệ, nhưng đã được cân nhắc bởi các cán bộ của ông Biden.
“Mỗi ngày trôi qua là một ngày chúng tôi thêm lo ngại rằng lực lượng an ninh quốc gia, tân tổng thống và tân phó tổng thống không có quyền tiếp cận các đánh giá rủi ro, tin tức tình báo và thông tin thời gian thực về hoạt động toàn cầu của chúng ta, bởi những chuyện không được biết sẽ khiến ta mù tịt,” bà Jen Psaki, cố vấn cho đội ngũ chuyển giao của ông Biden, cho hay. “Để có sự chuẩn bị, việc tiếp cận những thông tin đó là hết sức quan trọng."
Trước đây, tân tổng thống sẽ điều nhân viên đến các cơ quan liên bang. Ở đó, nhân sự của chính quyền mới thường sẽ được chia sẻ không gian văn phòng để nghiên cứu tài liệu, nhận báo cáo và gặp gỡ nhân viên tại vị.
Trong mấy ngày gần đây, ngay cả một số Thượng Nghị sĩ Đảng Cộng hòa cũng bắt đầu lên tiếng rằng ông Biden ít nhất cũng phải được nghe các tin tức tình báo cấp cao, hay còn gọi là Báo cáo hàng ngày cho tổng thống.
“Chung quy lại thì đối thủ của chúng ta sẽ coi giai đoạn chuyển giao là một điểm yếu tiềm tàng có thể khai thác được,” theo ông Michael Chertoff, cựu Bộ trưởng Bộ Nội an thời tổng thống Bush, trong một cuộc họp báo trực tuyến hôm thứ Hai, xúc tiến bởi ba tổ chức kêu gọi chính quyền Trump tiến hành cuộc chuyển giao.
Cơ quan 9/11 ghi nhận rằng sự thiếu hụt thông tin trong giai đoạn chuyển giao là một trong những yếu tố dẫn đến cuộc tấn công khủng bố năm 2001, năm Tổng thống Bush nhậm chức.
Trong bài phát biểu hôm thứ Hai tại Wilmington, Delaware về khôi phục kinh tế, ông Biden thúc giục chính quyền Trump tiến hành chuyển giao nhằm đưa Hoa Kỳ đến thành công, đặc biệt trong cuộc chiến chống coronavirus. “Thêm nhiều người sẽ tử vong, nếu chúng ta không hợp tác,” ông nói.
Ông Chris Lu, người chỉ đạo cuộc chuyển giao cho ông Obama sau cuộc bầu cử năm 2008, nhớ lại rằng GSA đưa ra xác nhận chỉ vài giờ sau cuộc bầu cử, và mỗi ngày ông có hai lần trao đổi với người hỗ trợ công cuộc chuyển giao bên phía chính quyền Bush, phó chánh văn phòng Blake Gottesman. Hai người bàn về mọi vấn đề từ việc rà soát an ninh đến việc sử dụng máy tính cho nhân viên mới.
Cuộc chuyển giao diễn ra trơn tru đến mức hai năm sau đó khi ông Obama ký một dự luật nhằm cải thiện quá trình chuyển giao, ông Lu - cựu Thứ trưởng Bộ Lao động, người cũng đang chỉ đạo việc chuyển giao cho ông Biden tại cơ quan này - lấy thêm hai chiếc bút ký từ tổng thống để tặng chánh văn phòng thời Bush, ông Josh Bolen, và ông Gottesman.
“Chúng ta đã trải qua biết bao nhiêu cuộc chuyển giao trong suốt 200 năm trên quốc gia này,” ông Lu nói. “Chúng ta thực hiện được trong cả thời chiến và thời khủng hoảng, và chúng ta cũng đã làm được với hai phe đối đầu gay gắt. Đây là truyền thống của đất nước chúng ta.”
Người dịch: Tom Nguyen
Biên tập: K.Tran
コメント