Translated from NPR's article It's Time For A Flu Shot. Here's What You Need To Know
By Fran Kritz, on 06-09-2021
Với sự chú ý đổ dồn vào vaccine COVID-19 và liều tiêm tăng cường, chúng ta rất dễ quên rằng còn một loại virus lây qua đường hô hấp khác sẵn sàng tấn công ta.
Đúng vậy, đó là kẻ thù quen thuộc vào mùa đông: cảm cúm. Đúng là hiện giờ có nhiều vaccine để ngăn chặn chúng song vẫn còn nhiều thông tin sai lệch và các lo ngại được lan truyền. Tiến sĩ William Schaffner , giám đốc y tế của Quỹ quốc gia về các bệnh truyền nhiễm, cho biết: “Chúng tôi lo ngại rằng tác dụng phụ của vaccine sẽ khiến mọi người do dự liệu họ có cần tiêm phòng cúm hay không. Không ai thật sự hào hứng đi chích ngừa”. "Cúm là một loại virus tồi tệ mà chúng ta nên tránh."
Ông nói: “Có hai lý do mà chúng ta nên tiêm vaccine cúm." "Thứ nhất, đã nhiều năm nay, người ta đã chứng minh là bạn sẽ có sức đề kháng tốt hơn với cúm nếu được tiêm vaccine. Thứ hai, bằng cách tiêm vaccine phòng bệnh cúm, bạn giúp bảo vệ những người xung quanh bạn."
Dưới đây là hướng dẫn tiêm vaccine chống lại một loại virus có khả năng gây tử vong khác.
Tôi nghe nói về cơ bản bệnh cúm đã biến mất vào năm ngoái. Tôi có thực sự cần tiêm phòng cúm trong năm nay không?
Đúng vậy. Năm ngoái, số ca nhiễm cúm thấp kỷ lục, có thể là do phổ biến việc đeo khẩu trang, làm việc và học tập tại nhà, cũng như giãn cách xã hội. Nhưng năm nay, các chuyên gia lo ngại rằng việc mở cửa các trường học, giảm tuân thủ các biện pháp phòng ngừa đại dịch và việc gia tăng các biến thể có thể tạo ra một đợt đột biến kép: bệnh cúm nghiêm trọng và thêm một mùa COVID-19. Hiện nay, các trường hợp nhiễm RSV, một loại virus qua đường hô hấp nghiêm trọng ở trẻ em, đang tăng đột biến. LJ Tan, giám đốc điều hành của Liên Minh hành động tiêm chủng, cho biết: “Điều này cho thấy rằng bệnh cúm sẽ quay trở lại.
Ai nên tiêm phòng cúm?
Tiến sĩ Lisa Grohskopf, một nhân viên y tế chuyên khoa cúm tại Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh cho biết câu trả lời là bất kỳ ai từ 6 tháng tuổi trở lên, trừ khi bác sĩ của bạn đã khuyến cáo cụ thể rằng bạn không nên tiêm phòng cúm vì một phản ứng nghiêm trọng, hiếm gặp trước đó.
Khi nào là thời điểm tốt nhất để tiêm phòng cúm? Tại sao không tiêm bây giờ? Grohskopf cho biết: Mùa cúm bắt đầu vào tháng 10 ở Hoa Kỳ. Mặc dù có một số lo ngại rằng khả năng miễn dịch có thể suy yếu trước khi kết thúc mùa cúm vào tháng 5 nếu bạn tiêm vaccine quá sớm, nhưng không có đủ dữ liệu để biết thời điểm nào tiêm vaccine là hiệu quả nhất.
CDC nói rằng hãy đặt mục tiêu tiêm vaccine cúm vào cuối tháng 10. Đến lúc đó, các trường hợp sẽ bắt đầu tăng lên và nhiều người sẽ chỉ còn vài tuần nữa là đi du lịch cho Lễ Tạ ơn và Giáng sinh. Tiến sĩ Andrew Pavia, trưởng khoa các bệnh truyền nhiễm nhi tại Đại học Y tế Utah cho biết: “Tiêm vaccine bất cứ lúc nào trong mùa cúm [vẫn có thể] có lợi."
Tiêm chủng chủng ngừa cúm có chắc chắn giúp tôi không bị cúm không?
Không. Không có vaccine nào hiệu quả 100%. Nhưng nếu bạn bị cúm, vaccine có khả năng làm giảm nguy cơ mắc bệnh nặng, phải nhập viện hoặc tử vong, Pavia nói. Trước năm ngoái, hàng chục nghìn người phải nhập viện hoặc tử vong vì cúm mỗi năm, thường là những người không được tiêm phòng.
Tôi có thể tiêm vaccine cúm và COVID-19 cùng một lúc không? Dĩ nhiên là được. Trước đây CDC đã khuyến nghị giãn cách thời gian tiêm vaccine COVID-19 và các chủng ngừa khác vì vaccine này rất mới, nhưng "hướng dẫn đó đã thay đổi", Grohskopf nói. CDC hiện nói rằng việc tiêm cả hai loại vaccine cùng một lúc vẫn an toàn. "Phản ứng miễn dịch của cơ thể và các phản ứng phụ nói chung giống như khi tiêm một loại vaccine." Nếu bạn tiêm hai mũi trong cùng một ngày, hãy dự kiến tiêm mỗi loại vaccine vào một cánh tay khác nhau, điều này có thể làm giảm bất kỳ cơn đau và sưng tấy nào có thể xảy ra.
Vậy còn mũi tiêm tăng cường COVID-19 của tôi - tôi có thể tiêm cùng lúc với mũi tiêm phòng cúm không?
Hiện tại, liều vaccine COVID-19 thứ ba chỉ được phép sử dụng cho những người mắc một số tình trạng suy giảm miễn dịch. Nếu đủ điều kiện, bạn có thể nhận thêm liều đó và tiêm phòng cúm vào cùng ngày. Lisa Kalajian, một giám đốc khu vực của CVS, cho biết một khi các chất tăng cường được ủy quyền rộng rãi hơn, "chúng tôi sẽ có thể tiêm đồng thời các mũi tiêm đó với các mũi tiêm phòng cúm."
Biến thể delta khiến tôi lo lắng về việc đến phòng khám bác sĩ hoặc nhà thuốc để tiêm phòng cúm trong năm nay. Có sự lựa chọn nào khác không?
Nếu bạn lo lắng, hãy nhắm đến một giờ nghỉ và gọi điện để đảm bảo rằng nơi bạn đến tiêm (cũng như bạn) đều sẽ đeo khẩu trang. Nếu bạn vẫn lo lắng, hãy kiểm tra với các phòng khám địa phương để xem có bất kỳ phòng khám tiêm phòng cúm ngoài trời nào trong khu vực của bạn không.
Làm sao để biết rằng tôi đã tiêm liều phòng cúm phù hợp cho tôi và gia đình?
Pavia cho biết: “Việc quan trọng nhất là tiêm vaccine dù bất kể loại nào, song vẫn có một số mũi tiêm phòng cúm chuyên biệt cho các nhóm cụ thể, thường dựa vào tuổi tác."
Tiến sĩ Munoz-Rivas, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm nhi khoa tại Đại học Y Baylor cho biết, trẻ em 8 tuổi trở xuống được tiêm phòng cúm lần đầu tiên cần hai mũi, cách nhau một tháng. Cô nói: “Khả năng miễn dịch tốt sẽ không được kịch hoạt cho đến hai tuần sau khi tiêm mũi thứ hai, vì vậy cha mẹ nên lên lịch cho những mũi tiêm này ngay bây giờ,” cô nói.
Hệ thống miễn dịch suy yếu theo tuổi tác. Đó là lý do tại sao CDC khuyến cáo người lớn từ 65 tuổi trở lên nên tiêm phòng cúm bằng một trong hai loại mạnh: vaccine Hóa trị 4 liều cao Fluzone hoặc vaccine Hóa trị 4 liều FLUAD. Cả hai đều được nghiên cứu để tạo ra phản ứng miễn dịch mạnh mẽ hơn. Nếu 2 loại trên không có sẵn thì bất kỳ mũi tiêm phòng cúm nào cũng đều tốt.
Tôi đang mang thai thì liệu có nên tiêm cúm không?
Được chứ. Và nếu bạn đang ở trong quý thứ ba của thai kỳ, CDC khuyên bạn nên tiêm phòng cúm càng sớm càng tốt để bạn có thể bảo vệ cho trẻ sơ sinh của mình từ ngày đầu. “Trẻ sơ sinh không thể tiêm phòng cúm đến khi 6 tháng tuổi nhưng có thể được miễn dịch nhờ kháng thể của mẹ nếu người mẹ đã tiêm rồi. Khi 6 tháng tuổi thì trẻ em có thể tiêm được vaccine. Hãy chọn tiêm vaccine thay vì dựa vào những lọ xịt mũi.” Tôi bị dị ứng với trứng và nghe nói không thể tiêm phòng cúm. Có đúng như vậy không?
Grohskopf của CDC nói rằng không thực sự đúng. Đúng là hầu hết các mũi tiêm phòng cúm và vaccine cúm dạng xịt được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm phê duyệt đều được sản xuất bằng công nghệ dựa trên trứng, vì vậy chúng có chứa một lượng nhỏ protein trứng. Nhưng các nghiên cứu về cả thuốc xịt mũi và thuốc tiêm cho thấy phản ứng dị ứng là rất hiếm.
Có hai loại vaccine không dùng trứng: Flublok Quadrivalent (cho người từ 18 tuổi trở lên) và Flucelvax Quadrivalent (được chấp thuận cho 2 tuổi trở lên trong mùa này). Nhưng CDC cho biết những người có tiền sử dị ứng trứng có thể tiêm bất kỳ loại vaccine cúm có giấy phép phù hợp với lứa tuổi. Nếu bạn có tiền sử phản ứng dị ứng nghiêm trọng với trứng, CDC khuyên bạn nên tiêm phòng tại một địa điểm mà nhân viên có thể điều trị cho bạn nếu một phản ứng dị ứng hiếm gặp xảy ra.
Tôi sẵn sàng thử, nhưng tại sao tôi nên chủng ngừa cúm?
Tiến sĩ Bernard Camins, một bác sĩ bệnh truyền nhiễm tại Hệ thống Y tế Mount Sinai ở Thành phố New York, cho biết với đại dịch vẫn đang hoành hành, bỏ qua tiêm phòng cúm là một phương án rất rủi ro. “Bạn có thể bị cúm và cần được chăm sóc nhưng thấy các bệnh viện quá tải vì COVID, hoặc bạn cũng có thể bị cúm và nhiễm COVID. Và đặc biệt nếu bạn không được tiêm ngừa coronavirus, hệ thống miễn dịch của bạn có thể bị tấn công bởi cả hai cùng một lúc.” Tiến sĩ Priya Nori, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Y Albert Einstein, cho biết việc liên tiếp bị nhiễm virus có thể dẫn đến tình trạng bệnh nghiêm trọng hơn, vì lần nhiễm đầu tiên có thể đã khiến phổi của bạn bị suy yếu.
Nếu tôi đã được chủng ngừa COVID-19, thì việc tiêm phòng cúm có nghĩa là tôi được bảo vệ gấp đôi và không còn phải đeo khẩu trang không?
Không hẳn. Pavia khuyên: “Đừng dừng các biện pháp y tế công cộng. Giữ khoảng cách, đeo khẩu trang và rửa tay, đặc biệt là sau khi ho và hắt hơi có thể giảm nguy cơ bạn và người khác bị cảm cúm - hoặc nhiễm COVID-19."
Người dịch: Pham Khanh Linh
Biên tập: Khanh Vy Le
Комментарии