Tác giả: Tiến sĩ Hoá dược Sơn Phạm (Co-Founder. CEO. Chief R&D Officer công ty Dược phẩm công nghệ cao Navita- Hungary)
Giới thiệu:
Flavonoid là một nhóm chất chống oxi hoá đa dạng và phong phú nhất trong tự nhiên. Chúng giúp cho hoa quả thực vật có màu sắc sặc sỡ như đỏ, cam, tím, hồng…để giúp thu hút ong bướm đến thụ phấn. Flavonoid còn giúp chống tác hại của tia cực tím, chống virus và côn trùng.
Flavonoids có nhiều trong các rau củ quả có màu sậm.
Flavonoid được cha đẻ của vitamin C, nhà khoa học đoạt giải Nobel Szent-Györgyi Albert tình cờ phát hiện ra. Ông đặt tên là Flavonoid vì bắt nguồn từ chữ Latin Flavus nghĩa là màu vàng. Ngày nay chúng được tìm thấy hơn 5000 loại khác nhau trong tự nhiên.
Tác dụng tốt nhất của Flavonoid đối với con người chính là khả năng chống oxi hoá bằng cách trung hoà gốc tự do, một yếu tố tàn phá gây đột biến tế bào là nguyên nhân gây lão hoá và hơn 60 bệnh mãn tính trong đó có tim mạch, suy giảm trí nhớ, ung thư…
Flavonoids điều hoà các quá trình gây viêm do Covid-19 và đáp ứng miễn dịch trong cơ thể.
Flavonoid trong việc ức chế virus:
Gần đây công dụng của Flavonoid được mở rộng hơn khi được chứng minh là có khả năng ức chế được virus cúm, virus Sars của năm 2003, virus Mers năm 2012 và đặc biệt là có hiệu quả với cả virus Sars-Cov-2 hiện tại.
Công dụng chống virus được chia làm 3 nhóm khác nhau tuỳ thuộc vào mỗi loại Flavonoid.
1/ Cơ chế Ức chế đường lây truyền của virus.
Để chui được vào Tế Bào, virus phải có protein Spike, là tua gai phù hợp để gắn vào thụ thể ACE-2 của Tế Bào. Quá trình này sẽ bị ức chế bởi Myricetin (một loại flavonoid) có khả năng bám vào thụ thể ACE-2 Tế Bào ngăn cản protein S gắn kết vào (ACE2 inhibitor). Myricetin có trong quả nam việt quất, dâu, ớt đỏ, cà chua. Cùng cơ chế ức chế đường lây nhiễm còn có Kaempferol (một loại flavonoid) có trong gừng, đậu, xúp lơ xanh, nhưng Kaempfetol thì lại bám vào protein S để cản trở sự tiếp cận của nó với thụ thể ACE-2 ngăn đường lây truyền của virus.
2/ Cơ chế Ức chế sự sao chép nhân bản hàng loạt của virus trong Tế Bào.
Nếu đã mở được cổng Tế Bào để chui vào, Virus sẽ cần đến một chất xúc tác - enzym có tên là 3CL protease giúp virus sao chép, nhân bản trong Tế Bào. Quercetin, một loại Flavonoid chiết suất trong táo, hành tím, anh đào, mâm xôi ngăn được sự phát triển của virus theo cơ chế ức chế enzyme này. Tương tự, Luteolin chiết suất từ rau mùi tây, cần tây, xúp lơ xanh, ớt chuông, củ dền và EGCG chiết suất từ trà xanh, hạt cacao cũng có tác dụng ức chế virus hiệu quả theo cách trên.
Theo kết quả thuật toán mô phỏng trên máy tính thì khả năng chống virus của EGCG còn cao hơn cả thuốc Remdesivir, một loại thuốc được dùng trong điều trị Covid-19 hiện nay. Ngoài ra một điểm cộng khác của EGCG là ổn định được đường huyết, một hệ lụy nghiêm trọng của bệnh nhân đã khỏi Covid-19 (còn gọi là long haul covid).
3/ Cơ chế Điều hoà hệ miễn dịch.
Dù không trực tiếp liên quan đến virus, cơ chế này giúp giảm các yếu tố gây viêm, giảm cơn bão Cytokine tránh cho tế bào bị tổn thương do hoạt động thái quá của hệ miễn dịch gây ra cho phổi, tim, thần kinh... Đây là điều rất có ý nghĩa đối với bệnh nhân đang và sau khi điều trị Covid. Theo thống kê có đến 25-50% người đã khỏi bệnh bị ảnh hưởng về trí nhớ do tổn thương tế bào não vì Covid-19.
Các Flavonoid trong nhóm cơ chế này gồm có Myricetin, Luteolin, Kaempferol và đặc biệt là Resveratrol, một chất tự nhiên có trong rượu vang đỏ thuộc họ Polyphenols họ hàng của Flavonoid cũng có tính chất điều hoà hệ miễn dịch và kháng viêm. Ngoài ra Resveratrol còn có tác dụng chống xơ vữa động mạch giúp phòng chống bệnh tim mạch.
Flavonoid và sức khỏe nói chung:
Theo một thống kê của Đan Mạch công bố vào năm 2019, theo dõi trên 56,048 người trong suốt 23 năm về thói quen ăn uống liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim mạch và ung thư. Báo cáo cho thấy nên bổ sung 500mg Flavonoid trong các loại rau củ quả màu sẫm để không chỉ tăng tuổi thọ mà còn giảm được 20% nguy cơ mắc bệnh ung thư và tim mạch.
Các thực phẩm giàu Flavonoid.
Nếu vì điều kiện sinh hoạt, khí hậu không cung cấp đủ rau củ quả giàu Flavonoid thì có thể bổ sung bằng thực phẩm chức năng có chứa hợp chất Flavonoid để tăng khả năng chống oxi hoá cho cơ thể để chống lão hoá và bệnh tật.
References:
1. Flavonoid và khả năng ức chế virus Sars- Cov-2
b. Lalani S., Poh C.L. Flavonoids as antiviral agents for Enterovirus A71 (EV-A71) Viruses. 2020;12:712. https://www.mdpi.com/1999-4915/12/2/184
2. Cơ chế chống virus của Flavonoid:
Russo M., Moccia S., Spagnuolo C., Tedesco I., Russo G.L. Roles of flavonoids against coronavirus infection. Chem. Biol. Interact. 2020;328:109211. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7385538/
3. Cơ chế ức chế enzym của virus Sars-Cov-2 của Flavonoid
Muchtaridi M., Fauzi M., Khairul Ikram N.K., Mohd Gazzali A., Wahab H.A. Natural flavonoids as potential angiotensin-converting enzyme 2 inhibitors for anti-SARS-CoV 2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32882868/
Comments